Toshkentdagi havo sifati uning aholisi salomatligiga qanday ta’sir qiladi

Oxirgi ikki yil davomida Toshkent shahrida havo sifati yomonligi qayd etilgan. Ba’zida atmosferadagi PM2,5 zararli moddalari me’yordan o’nlab marta oshib ketgan.

PM2.5 asfalt zarralari, mineral tuzlar va og’ir metal birikmalarini o’z ichiga olgan havoni ifloslantiruvchi moddadir.

Masalan, 3-yanvar kuni Toshkent havosidagi PM2,5 zarralari miqdori Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti tomonidan tavsiya etilgan me’yordan 15,1 barobar oshib ketdi.

11-yanvar kuni poytaxt atmosferasida PM2,5 kontsentratsiyasi ruxsat etilgan maksimal me’yordan 17 baravar, 16-yanvarda 13,5 baravar yuqori bo‘lgan.

Oliy toifali shifokor, EMU klinikasi xodimi Yulduz Qosimova Kursiv jurnalistiga havo ifloslanishi inson salomatligi uchun qanday salbiy oqibatlarga olib kelishini haqida so‘zlab berdi.

Qosimovaning soʻzlariga koʻra, dunyoda havo ifloslanishi bilan bogʻliq vaziyat bir qarashda koʻrinadiganidan ancha jiddiyroq. JSST ma’lumotlariga ko’ra, dunyo aholisining 99% gacha havosi ifloslangan joylarda yashaydi. Birgina 2019-yilda zararli zarralar taʼsiri 4 milliondan ortiq erta oʻlimga sabab boʻldi.

Atmosferadagi zararli zarralar qanday xavf tug’diradi

Mutaxassisning ta’kidlashicha, havodagi changning olib kelishi mumkin bo’lgan eng zararsiz narsa – bu og’iz bo’shlig’ining shikastlanishi, bunday vaziyat stomatit va boshqa yallig’lanishlarga olib kelishi mumkin.

Shuningdek, nafas olish tizimi kasalliklari, bronxial astma va allergiya kelib chiqishi xavfi mavjud. Mikroskopik ifloslantiruvchi moddalar nafas olish va qon aylanish tizimlariga chuqur kirib borishi mumkin. Bunday zarralar o’pka, yurak va hatto miya faoliyatini buzishi mumkin.

O’zingizni zararli havodan qanday himoya qilishingiz mumkin

Qosimovaning so‘zlariga ko‘ra, agar muammo shahar miqyosida bo‘lsa, o‘zingizni himoya qilish qiyin bo‘ladi. Biroq, agar siz uyda bo’lsangiz, namlagichlar va havo tozalagichlar yordam berishi mumkin. Surunkali nafas olish yo’llari kasalliklari bilan og’rigan odamlarga avtomobillar gavjum joylarda, shuningdek, sanoat korxonalari yaqinida uzoq yurish tavsiya etiladi.

Allergiya bilan og’rigan odamlar burunlarini tuzlangan suv bilan yuvishlari va niqob kiyishlari kerak, – deydi Qosimova.

Avvalroq, Kursiv Toshkent hokimligi poytaxtdagi havo sifatini yaxshilash rejasini ishlab chiqayotgani haqida yozgan edi.