Har bir haydovchi oʻz avtomobilining imkon qadar uzoq vaqt davomida yaxshi holatda saqlanib qolishini xohlaydi. Avtomobilning ichki va tashqi holatiga alohida eʼtibor berish lozim: avtoservisda muntazam ko‘rikdan o‘tkazish, salon va kuzovni tozalash, motor moyi va tormoz kolodkalarini oʻz vaqtida almashtirish avtomobilingizning uzoq va xavfsiz xizmat qilishiga kafolat beradi.
Salon va kuzovni yaxshi holatda saqlash
Toza va yaxshi saqlangan avtomobilga oʻtirish juda yoqimli. Salon va kuzovning tozaligini yil boʻyi saqlash va unga gʻamxoʻrlik qilish kerak.
Avtomobilni yuvish
Agar mashinani o‘zingiz yuvishni istasangiz, quyidagi qoidalarga amal qiling:
- Suv issiq bo‘lmasligi kerak, 60 darajadan yuqori bo‘lmagan iliq suvdan foydalaning;
- Yumshoq mikrofibra yoki maxsus gubkalardan lattani tanlang;
- Quruq lattadan foydalanmang. U bo‘yoq qoplamani tirnashi mumkin. Yuvishdan oldin lattani iliq suv bilan ho‘llang;
- Suv va lattalar yetarli emas, avtomobillarni yuvish uchun shampunlardan foydalaning: butun yuzaga bir tekis surting va bir necha daqiqaga qoldiring. Uning tarkibi butun kirlarni eritadi;
- Salonda kir qolmasligi uchun avtomobil gilamchalarini qoqib, yuvib tashlang;
- Changyutkich o‘rindiqlar va poldagi chang va mayda chiqindilarni tozalashga yordam beradi.
Kuzovni yaxshi holatda saqlash
Kuzov bu — avtomobilning yuzi. Kuzovni chang va ifloslikdan saqlovchi nam latta bilan arting, shuningdek, har oyda bir marta polirolni surting. U mayda tirnalishlardan himoya qiladi va mashinaga yorqinlik beradi. Plastika uchun qoplamani yemirmaydigan maxsus vositalardan foydalaning.
Vaqt o‘tishi bilan kuzovda korroziya hosil bo‘lishi mumkin. Zang hosil bo‘lishining oldini olish va sayqallash va payvandlashdan qochish uchun mashinani oyiga kamida to‘rt marta yuving, eng yaxshi yechim esa korroziyaga qarshi ishlov berishdir.
Salonni yaxshi holatda saqlash
Avtomobil salonlari mato, charm yoki ekocharm bilan qoplanadi. Har bir qoplama turiga moʻljallangan maxsus vositalar mavjud. Salonni changdan nam mato yoki spirtsiz salfetka bilan artib turing (spirt qoplamani eritadi).
To‘qimachilik g‘iloflari va qoplamalar chang va loyni yig‘adi, shuning uchun ularni yaxshilab parvarish qilish kerak:
- g‘iloflarni yiliga bir-ikki marta yuving, buni kir yuvish mashinasida bajarish mumkin;
- mayda axlatlarni tozalash uchun changyutkichdan foydalaning. Avtomobil changyutkichi tozalashda sizning yordamchingiz bo‘ladi, u akkumulyatorda ishlaydi va bagajda ko‘p joy egallamaydi;
- to‘qima yuzalari uchun ko‘pik kirib qolgan dog‘larni osongina ketkazadi.
Charm saloni alohida parvarishni talab qiladi: vaqt o‘tishi bilan teri quriydi va ko‘chadi, shuning uchun salonni tozalash uchun qoplamani quritmaydigan kimyoviy tozalagichlar mavjud. Tozalangandan so‘ng, charm va ekocharm uchun mos keladigan konditsionerlardan foydalaning, ular teri qoplamasini parvarish qiladi.
Oynalar, faralar va rezina zichlagichlarni yaxshi holatda saqlash
Oynani oson tirnab qoʻyish mumkin va vaqt oʻtishi bilan unda ingichka qatlamli dogʻ paydo boʻladi. Bu esa koʻrinishni buzib, mashinaning tashqi koʻrinishini yomonlashtiradi. Shuning uchun avtomobil oynalarini vaqti-vaqti bilan maxsus tozalash vositasi bilan tozalab turish kerak.
Mutaxassislar oynalarni gidrofob qoplama bilan qoplashni maslahat beradi. Bu noqulay ob-havo sharoitida (yomgʻir va qor) koʻrishni yaxshilaydi. Gidrofob qoplama suyuqlikni itaruvchi ko‘rinmas pardani hosil qiladi.
Koʻrinish cheklangan sharoitda (tungi vaqt, tuman, yomgʻir) avtomobil faralari harakat xavfsizligini sezilarli darajada oshiradi. Faralarning buzilishi esa yoʻl-transport hodisalariga olib kelishi mumkin. Agar faralar avvalgidek yoritmasa yoki umuman oʻchib qolsa, servis markaziga murojaat qiling. Faralarni oddiy oyna tozalash vositasi yordamida artib turishni unutmang.
Salonni chang va namlikdan himoya qiladigan rezina zichlagichlar vaqt o‘tishi bilan quriydi va elastikligini yo‘qotadi va samaradorligi pasayadi. Salonga asta-sekin chang va sovuq kira boshlaydi. Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun yiliga ikki-uch marta silikon moyidan foydalanish kifoya.
Disklar va rezina
Disklar va rezina har kuni yuklanadi, shinalar qiziydi va yediriladi. G‘ildiraklarning xizmat muddatini uzaytirish uchun ularni yaxshi saqlash qilish kerak.
Disk va shinalar uchun tozalagichlar iflosliklarni olib tashlaydi va ularning yeyilishini kamaytiradigan yupqa himoya qatlamini hosil qiladi.
Rezina siyohi g‘ildiraklarning qora rangini tiklaydi, ularni qurib qolishdan saqlaydi, rezinaning elastikligini saqlaydi va muddatidan oldin eskirishining oldini oladi.
Mutaxassislar qish va yoz mavsumlarida shinalarni almashtirishni maslahat beradi. Yozgi shinalar qattiqroq rezinadan tayyorlanadi va qizdirilgan asfalt uchun moʻljallangan boʻlib, yuqori haroratda erimaydi. Qishki shinalar esa aksincha ancha yumshoq bo‘lib, yaxmalak va loyli yo‘llarga mo‘ljallangan, uning yordami bilan tortish kuchi yaxshiroq boʻladi.
Tirnalgan va yoriqlar paydo bo‘lsa, nima qilish kerak?
Agar avtomobil kuzovida kichik tirnalishlar paydo bo‘lsa, buning hech qanday yomon joyi yo‘q. Avtoservisga murojaat qiling yoki tirnalgan joyni mumqalam bilan bo‘yang. Chizilgan joyni tegmasdan qoldirmang, chunki unga suyuqlik tushadi va zanglashi mumkin.
Agar old oynada yoriq paydo bo‘lgan bo‘lsa, avtoservisda uni shaffof kimyoviy tarkib bilan yopib qo‘yishadi. Kichik yoriq butun oyna bo‘ylab tarqalib ketishi mumkin.
Mashinaning ichki mexanizmlarini yaxshi saqlash
Avtomobilning ichki mexanizmlari uning tashqi koʻrinishi kabi muhimdir. Buzilishlarni oʻz vaqtida aniqlash va avtoservisga muntazam ravishda ko‘rikdan o‘tkazish kerak.
- moy va tormoz kolodkalarini almashtiring;
- antifriz va elektrolit darajasini kuzating;
- mashina ishga tushmaganida chiroqlar yoki magnitofonni yoqib qo‘ymang (akkumulyator zaryadsizlanishi va siz avtomobilni ishga tushira olmasligingiz mumkin);
- dvigatelga ortiqcha yuklama bermang va kerak bo‘lmasa, konditsionerdan foydalanmang;
- filtrlarni o‘z vaqtida almashtiring.
Yozda mashinani qanday zoʻriqtirmaslik kerak?
Yozda avtomobil qizib ketishi mumkin va bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun quyidagi oddiy qoidalarga rioya qiling:
- to‘g‘ridan to‘g‘ri quyosh nurlari ostida uzoq vaqt to‘xtab turish vaqtida mashinani nur qaytargich bilan qoplash;
- motor moyini tez-tez almashtirib turish va ishonchli ishlab chiqaruvchilarning mahsulotini tanlash;
- elektrolitning darajasini kuzatib borish, ya’ni yozda akkumulyatordagi suyuqlik tezroq bug‘lanadi;
- Shinalarni issiqlikdan himoya qilish va tez yedirilishini oldini olish uchun sovuq suv bilan yuvib turish.
Qishda mashinani zoʻriqtirmaslik
Qishda avtomobil yozga qaraganda ko‘proq parvarishga muhtoj bo‘ladi. Qishda bo‘yoq qoplama ko‘proq yog‘ingarchilik va loy tufayli zarar ko‘radi. Qishda avtomobilni parvarish qilish bo‘yicha maslahatlar:
- Yo‘lga chiqishdan oldin avtomobilni besh daqiqadan o‘n daqiqagacha qizdirib oling;
- Kuzovni muntazam yuvib turing. Qor, loy va muzlatishga qarshi vositalar boʻyoqni buzadi. Ayniqsa, «podveska» qismini yaxshilab tozalang (bu yerda koʻproq loy toʻplanadi) va yuvgandan soʻng mashinani albatta quritib oling;
- Sovuq tushishidan oldin oyna tozalash bakchasiga «nezamerzayka» quying, toki suv muzlab qolmasin;
- Havo harorati pasayganda shinalar bosimi oʻzgarishi mumkinligi uchun uni doim nazorat qiling;
- Noqulay ob-havoda salon ancha ifloslanadi, ayniqsa, gilamchalar (ularni olib quriting);
Igor Teterin — 15-yillik tajribaga ega toshkentlik avtomobilchi boʻlib, Kursiv Uzbekistan’ga avtomobilni qanday yaxshi saqlash haqidagi fikrlari bilan oʻrtoqlashdi.
«Har kuni ertalab mashinani qizitaman va kuzovni nam latta bilan artaman. Iz qolmasligi uchun oynalarga alohida latta va distillangan suv ishlataman. Salonni spirtli bo‘lmagan nam salfetkalar bilan artib chiqaman. Kechqurun mijozlardan so‘ng qo‘l changyutkichidan foydalanib kichik chqindi va kirlarni tozalayman. Yonilg‘i quyish shoxobchasiga boraman, keyin yuvishga. Doimo mashinaning holatini nazorat qilaman va avtoservisga o‘z vaqtida tashrif buyuraman,» — dedi u.
Igor yangi avtomobilchilarga bir nechta foydali maslahatlar berdi:
1. Sinalgan yonilg‘i quyish shoxobchalarida sifatli yonilg‘i va benzin quying.
2. Har 10 ming km da moyni almashtiring.
3. Tormoz kolodkalarini har 40 ming km da almashtiring.
4. Yozgi va qishki rezina sotib oling.
5. Sovuq ob-havoda sayohatdan keyin oynalarni oching, bu ertalab muzlamazlikka xizmat qiladi.
6. Yo‘l harakati qoidalariga rioya qiling va yo‘llarda ehtiyot bo‘ling!
