Telefon suvga tushib ketsa, nima qilish kerak

Mobil telefon suvga tushib ketishi ko‘p uchraydigan muammo. Suvga tushgan qurilmaning qayta tiklnishi qanday suvga tushgani, qurilma modeli va foydalanuvchining harakatlariga bog‘liq. Ba’zi hollarda telefon darhol ishlashda davom etadi, ba’zida esa ichki qismlar korroziyaga uchrab, jiddiy shikastlanadi. Shuning uchun birinchi soniyalardanoq to‘g‘ri qadam tashlash lozim. Mazkur maqolada suvga yoki biror suyuqlikka tushib ketgan telefoningizni quritish, bunday vaziyatda nima qilish yoki qilmaslik kabi muhim qadamlarni ko‘rib chiqamiz.
Ushbu maqola quyidagi bo‘limlardan iborat:
- Birinchi daqiqalarda nima qilish kerak
- Nima qilmaslik kerak
- Quritish va tozalash bo‘yicha amaliy choralar
- Qaysi holatda telefon ustalariga murojaat qilish kerak
- Ma’lumotlarni qanday saqlash lozim
- Oldini olish uchun muhim maslahatlar
- Suvga eng chidamli Android flagmanlari
- iPhone modellarining suvga chidamlilik darajasi

1. Birinchi daqiqalarda nima qilish kerak
Telefon suvga tushsa, uni darhol chiqarib oling va imkon qadar tezroq o‘chirib qo‘ying. Agar batareyasi olinadigan bo‘lsa, uni SIM karta va xotira kartasi bilan birga chiqarib, alohida saqlang. Batareyasi olinmaydigan telefonlarda esa faqat qurilmani o‘chirib, tashqi qismlarini ajratish kifoya. Telefonni silkitmang va tugmalarini bosmang — bu suvni ichkariga chuqurroq o‘tkazishi mumkin.

2. Nima qilmaslik kerak
Telefonni quritishda yuqori haroratdan foydalanmang: pech, mikroto‘lqin yoki fen ostiga qo‘yish plastmassa va elektron qismlarni shikastlashi, batareyani xavfli holatga keltirishi mumkin. Qurilmada suv bo‘lganida uni zaryadlash yoki yoqish ham qismlarning kuyishiga olib keladi. Tajribasiz holda vintlarni ochish, kontaktlarni artish yoki ichki qismlarga aralashish tavsiya etilmaydi — bu qo‘shimcha nosozliklarga sabab bo‘lishi mumkin. Shuningdek, telefonni siqish yoki suvni kuch bilan chiqarishga urinish ham ichki komponentlarni shikastlaydi.

3. Quritish va tozalash bo‘yicha amaliy choralar
Tashqi namlikni quruq, yumshoq mato bilan muloyimlik bilan artib oling va SIM hamda SD-kartalarni alohida qog‘oz yoki idishda saqlang. Ichki namlikni kamaytirish uchun qurilmani shamollatiladigan va quruq joyga qo‘yib, vertikal holatda saqlash foydali; vaqti-vaqti bilan modullarni tekshirib turing. Uy sharoitida namlikni o‘ziga tortuvchi maxsus qurituvchi donachalar (quyida rasmi keltirilgan) eng samarali vositalardan biri hisoblanadi. Buning uchun qurilmangizni havo o‘tadigan idish yoki qop ichiga namlikni o‘ziga tortuvchi maxsus qurituvchi donachalar bilan qo‘yib, 24–72 soat oralig‘ida kuting.

Guruch ba’zan yordam berishi mumkin, ammo uning chang-mayna bilan ichki qismlarga zarar yetkazishi ehtimoli borligi uchun silika jelni afzal ko‘ring. Tuzli yoki xlorli suv bilan kontakt bo‘lgan qurilmada korroziyani kamaytirish uchun distillangan suv bilan yuvish muhokama qilinadi, lekin buni mutaxassis nazoratisiz amalga oshirmang.

4. Qaysi holatda telefon ustalariga murojaat qilish kerak
Agar telefon tiklanganidan keyin ekran, ovoz, mikrofon yoki kamerada muammolar paydo bo‘lsa yoki boshqa funksiyalar ishlamasligi kuzatilsa, professional servisga murojaat qilish tavsiya etiladi. Chunki bunday belgilar ichki komponentlarning zarar ko‘rganidan dalolat beradi. Tuzli suv yoki kimyoviy moddalari bo‘lgan suyuqlikka tushib ketgan qurilmalarda ichki korroziya tez rivojlanadi. Shuning uchun ultratovushli tozalash yoki professional quritish talab qilinishi mumkin.

5. Ma’lumotlarni qanday saqlash lozim
Telefon suvga tushishidan oldin ham, keyin ham eng muhim himoya chorasi — ma’lumotlarni muntazam zaxiralashdir. Bulutli xizmatlar kontaktlar, suratlar va hujjatlarni saqlab, qurilma ishlamay qolsa ham ularni qayta tiklash imkonini beradi. Agar telefon yoqilmasa va ma’lumotlar juda muhim bo‘lsa, maxsus tiklash xizmatlari yordamida ichki xotiradan fayllarni olish mumkin. Qurilma qayta yoqilgach, parol va biometrik sozlamalarni yangilash, shubhali kirishlarni tekshirish tavsiya etiladi.

Bulutli xizmatlar hujjat, surat va boshqa fayllarni xavfsiz saqlash imkonini yaratadi. Ularning yordamida ma’lumotlarga internetga ulangan istalgan qurilmadan kirish va ularni boshqarish mumkin. Bundan tashqari, fayllarni tezkor ulashish va birgalikda ishlash jarayoni ham ancha qulaylashadi.

Google Disk (Android uchun):
- Sozlamalar (Settings / Настройки) → Google → Zaxira (Backup / Резервное копирование).
- Google Drive’ga zaxira nusxa olish (Back up to Google Drive / Резервное копирование в Google Диск) funksiyasini yoqing.
- Saqlanadigan ma’lumotlarni tanlang.
- Hozir zaxira qilish (Back up now / Создать копию сейчас) tugmasini bosing.

iCloud (iPhone uchun):
- Sozlamalar (Settings / Настройки) → yuqorida Apple ID (Apple ID / Apple ID) profilingizni tanlang.
- iCloud (iCloud / iCloud) → iCloud Zaxira (iCloud Backup / Резервная копия iCloud).
- iCloud Zaxira funksiyasini yoqing.
- Hozir zaxira qilish (Back Up Now / Создать копию) tugmasini bosing.

Yandex Disk (Android va iPhone uchun)
- Ilovani oching va Yandex (Yandex / Yandex / Яндекс), Google (Google / Google / Гугл) yoki Apple ID (Apple ID / Apple ID ) orqali akkauntga kiring.
- Menyu (Menu / Menu / Меню) → Sozlamalar (Settings / Настройки) bo‘limiga o‘ting.
- Avtomatik yuklash (Auto Upload / Автозагрузка) funksiyasini yoqing.
- Ruxsat so‘ralganda, ilovaga galereyadagi surat va videolarga kirish huquqini bering.
- Endi barcha yangi surat va videolar avtomatik tarzda Yandex Disk (Yandex Disk / Яндекс Диск) xotirasiga yuklanadi.

6. Oldini olish uchun muhim maslahatlar
Dengiz yoki hovuz yaqinida bo‘lsangiz himoya qilish uchun suvga chidamli g‘ilof yoki maxsus suzuvchi qopchadan foydalaning. Kundalik hayotda telefonni baland namlikda yoki dushda ishlatmaslik lozim. Qurilmangizning IP-darajasini tekshirib, uning imkoniyatlari va cheklovlarini hisobga oling, lekin bu ham to‘liq xavfsizlikni kafolatlamasligini unutmang.

7. Suvga eng chidamli Android flagmanlari
Model | Suvdan / changdan himoyalanish darajasi (IP-rating) |
---|---|
Samsung Galaxy S25 / S25+ / S25 Ultra | IP68 — taxminan 1.5 metr suvda 30 daqiqa davomida bardoshli |
Google Pixel 9 Pro | IP68 himoya, ya’ni suvga va changga nisbatan kuchli barqarorlikka ega |
Google Pixel 9a | IP68 darajaga ega, ya’ni suv va changdan himoyalangan |
Vivo X200 | IP68 / IP69 darajalari bilan — nafaqat suv, balki bug‘ yoki yuqori bosimli suv purkagichlari ostida ham bardoshli |
Xiaomi 15 | IP68 reytingi bilan ishlab chiqilgan, kundalik namgarchilikda yaxshi himoyaga ega |

8. iPhone modellarining suvga chidamlilik darajasi
Model | IP darajasi | Suvda chidamlilik |
---|---|---|
iPhone 15 Pro / Pro Max | IP68 | 6 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 15 / 15 Plus | IP68 | 6 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 14 (butun seriya) | IP68 | 6 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 13 (butun seriya) | IP68 | 6 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 12 (butun seriya) | IP68 | 6 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 11 Pro / Pro Max | IP68 | 4 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 11 | IP68 | 2 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone XS / XS Max | IP68 | 2 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone XR | IP67 | 1 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone X | IP67 | 1 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 8 / 8 Plus | IP67 | 1 m chuqurlikda 30 daqiqa |
iPhone 7 / 7 Plus | IP67 | 1 m chuqurlikda 30 daqiqa |
Xulosa qilib aytganda, zamonaviy flagman smartfonlarning aksariyati IP68 sertifikati orqali suv va changdan ishonchli himoyaga ega. Biroq bu himoya ularni cheksiz vaqt suv ostida ishlashga kafolat bermaydi, balki kundalik tasodifiy holatlardan saqlash uchun mo‘ljallangan. Shuning uchun foydalanuvchilar telefonlarini ortiqcha xavfga qo‘ymasliklari lozim.
Eslatib o‘tamiz, avvalroq yo‘qolgan telefonni qanday topish haqida maqola e’lon qilingan edi.