Turkmanistonda ikkita suv ombori qurg‘oqchilik sabab qurib qoldi
Turkmanistonning Bolqon viloyatida kuzatilgan qurg‘oqchilik tufayli Atrek daryosining sel suvlari bilan to‘yinadigan Mammetko‘l va Delili suv omborlari to‘liq qurib qoldi. Bu haqda Meteojurnal nashri xabar berdi.
Unga ko‘ra, 2024/2025-yilning sovuq mavsumida yog‘ingarchilik yetishmasligi sabab suv omborlarida suv to‘planmagan, aksincha mavjud hajmning bir qismi kamaygan. Mintaqada bahor mavsumi ham quruq kelgani va vegetatsiya davrida suv sarfi yuqori bo‘lgani tufayli omborlar bo‘shab qolgan. Atrek daryosidan suv kelmagani, daryo yuqori oqimida suv tanqisligi va suv olish holatlari sababli omborlardagi suvning bir qismi bug‘lanish va filtratsiya yo‘li bilan yo‘qolgan.
Mammetko‘l va Delili suv omborlari monitoring natijalari
2024-yil noyabr oyining birinchi o‘n kunligi:
- Mammetko‘l suv omborining suv yuzasi — 3,26 km²;
- Delili suv ombori — 0,2 km².
2025-yil mart oyining birinchi o‘n kunligi:
- Mammetko‘l — 2,5 km² (keskin kamaygan);
- Delili — 0,08 km² (deyarli qurib qolgan).
Bu davrda omborlar yangi suv to‘play olmagan, aksincha noyabr oyidagi mavjud hajmdan ham ayrilgan.
2025-yil may oyining birinchi o‘n kunligi:
- Mammetko‘l suv yuzasi — 0,65 km²;
- Delili — to‘liq qurigan.
2025-yil iyun boshiga kelib Mammetko‘l ham to‘liq qurib qoldi.
Mammetko‘l suv ombori bundan oldin 2021-yil oktabrida, 2020 – 2023-yillardagi kuchli qurg‘oqchilik davrida to‘liq qurib qolgan edi. U o‘sha paytda faqat 0,3 km² dan oshmaydigan kichik suv sathlari bilan bir necha marta to‘lgan. 2023-yil avgustida tog‘larda yog‘gan kuchli yomg‘ir tufayli Atrek daryosidan kelgan toshqin suv omborni qayta to‘ldirgan.
Ma’lumot uchun, Mammetko‘l 1964-yilda ishga tushirilgan. To‘liq hajmi 20,5 mln m³ bo‘lib, foydali hajmi esa 17,9 mln m³ ni tashkil etadi. Delili esa 1970-yilda ishga tushirilgan. To‘liq va foydali hajmi 5,32 mln m³ dan iborat.
Avvalroq «Kursiv» nashri O‘zbekiston va Turkmaniston «Shovot-Toshhovuz» qo‘shma chegaraoldi savdo zonasini ishga tushirgani haqida yozgandi.
