Musulmonlar karminli yogurt iste’mol qilishlari mumkinmi?
O‘zbekiston muftiyligida oydinlik kiritishdi
O‘zbekiston musulmonlari idorasi ayrim yogurtlar tarkibidagi karmin bo‘yog‘ining harom ekanligi haqidagi ma’lumotni rad etdi.
Avvalroq «Activist» loyihasi asoschisi Xojiakbar Nosirov yogurtlarni «harom» deb atagan videoni chop etgani uchun 15 sutkaga qamalgan edi. Huquq-tartibot idoralari buni shaxsiy hayotga aralashish va vijdon erkinligi to’g’risidagi qonunni buzish sifatida baholadi.
Muftiylikning taʼkidlashicha, yogurt tarkibidagi qizil boʻyoq hemipteranlar guruhiga mansub koxinli hasharotlardan olinadi.
Hadisshunoslarning fikricha, chigirtkadan boshqa hasharotlarni iste’mol qilish qat’iyan man etilgan. Biroq, hasharotlardan olingan moddalar, xususan, karmin, ma’lum kimyoviy jarayonlardan keyin o’z holatini o’zgartiradi.
«Hasharotlardan olingan moddalar kimyoviy jihatdan boshqa moddalarga aylanadi. Bu jarayon islom huquqida “istihol», ya’ni bir moddaning boshqa moddaga aylanishi deb ataladi. Natijada nopok va pokiza narsalar o‘z sifatlarini yo‘qotib, boshqa narsaga aylanib qoladi”, deyiladi Iordaniya Fatvolar kengashining 3240-sonli fatvosida.
Fatvolar va tadqiqotlariga ko’ra Yevropa kengashi karmin qayta ishlangandan so‘ng o‘zining asl xususiyatlarini yo‘qotadi, shuning uchun ham karminli oziq-ovqatlarni iste’mol qilishga ruxsat berilgan.