Yevroosiyo taraqqiyot banki yarim milliard dollarlik islom obligatsiyalarini chiqaradi
2024-yilda Yevroosiyo taraqqiyot banki (YeTB) Markaziy Osiyodagi loyihalarni moliyalashtirish uchun 500 million dollarlik islom sukuk obligatsiyalarini chiqaradi. Pul ajratilishi rejalashtirilgan loyihalar ro‘yxati allaqachon tuzilgan.
Iqtisodchilarning fikricha, islom banklari sektori jadal rivojlanmoqda. 2015-2021 yillarda dunyoda islom aktivlari hajmining o‘rtacha yillik o‘sishi 10,5 foizni tashkil etdi. Shu bilan birga, an’anaviy moliyaning o’sish sur’ati deyarli ikki baravar past (5,8%).
2021-yil oxiriga kelib Qozog‘iston Respublikasida islom aktivlari umumiy hajmning 0,2 foizini, Qirg‘iziston Respublikasida – 1,5 foizini, Tojikistonda – 1,1 foizini tashkil etdi. O‘zbekiston Respublikasi va Turkmaniston bo‘yicha ko‘rsatkichlar mavjud emas.
Markaziy Osiyo mintaqasida islom bankini rivojlantirish bo‘yicha yetakchi Qozog‘iston hisoblanadi. Uning hissasiga hududiy aktivlar hajmining yarmidan ko‘pi (68%) to‘g‘ri keladi. Tahlilchilar buni rivojlangan iqtisodiyot va ushbu tarmoqni shakllantirishga tizimli yondashuv bilan izohlamoqda.
Qirg‘iziston Respublikasi va Tojikistonda islomiy moliya sektori kichik biznes darajasida o‘sib bormoqda. Shu bilan birga, Qirg‘iziston Respublikasi aktivlar tarkibida islomiy moliyaning eng katta hajmiga ega – 1,5%, shuningdek, shariat qoidalari bo‘yicha faoliyat yurituvchi moliyaviy agentlarning katta tarmog‘i.
YeTB prognozlariga ko‘ra, yaqin 7-12 yil ichida Markaziy Osiyodagi islomiy moliya aktivlari hajmi 10 milliard dollargacha oshadi.
Avvalroq, «Kursiv» SHARQ Analytics tahliliy guruhi tomonidan «Global moliya tizimida islom bankingi» tadqiqotining asosiy natijalarini to’plagan.