O‘zbekiston O‘zbekiston Respublikasi, Afg‘oniston va Pokiston hududidan o‘tuvchi Transafg‘on transport yo‘lagini Kaspiy dengizi orqali Xitoydan Yevropa Ittifoqiga o‘tuvchi O‘rta yo‘lak (Trans-Kaspiy yo‘nalishi) bilan bog‘lash imkoniyatini istisno etmayapti. Bu haqda Gruziyada boʻlib oʻtgan «Ipak yoʻli» forumida Oʻzbekiston Respublikasi Transport vazirligi rahbari Ilhom Maxkamov maʼlum qildi.
Uning soʻzlariga koʻra, Oʻzbekiston va Pokiston Transafgʻon yoʻlagi boʻylab yuk tashish hajmini oshirish masalasi ustida ishlamoqda.
«Dinamika shuni koʻrsatmoqdaki, biz yuk aylanmasini oʻtgan yilga nisbatan uch barobarga oshirdik, lekin Transafgʻon yoʻlagini Oʻrta, keyin esa Yevropa bilan bogʻlash, albatta, muhim va biz undan foydalanmoqdamiz», — dedi Maxkamov.
Bundan tashqari, vazir Transkaspiy yo‘nalishi mamlakatlari uchun bojxona va transport tartiblarini soddalashtirish va tezlashtirish uchun umumiy elektron platforma yaratish zarur, deb hisoblaydi.
Biroq Yevropa Ittifoqi davlatlari Transafg‘on yo‘lagining katta qismini nazorat qilayotgan Tolibon bilan hamkorlikka qay darajada tayyor ekani haligacha noma’lum.
Makxamov avvalroq Oʻzbekiston Afgʻoniston va Pokiston orqali oʻtadigan mintaqaviy yoʻlakdan manfaatdor ekanini, bu esa mamlakatning Hind okeani portlariga yoʻl ochib berishini maʼlum qilgandi.
Oʻrta yoʻlak Xitoy, Qozogʻiston, Ozarbayjon, Gruziya va undan keyin Yevropa Ittifoqi mamlakatlariga oʻtadi. U temir yo’l va Kaspiy dengizi orqali yuklarni konteyner tashish uchun ishlatiladi.
Geosiyosiy vaziyat fonida Yevropa uchun Rossiya Federatsiyasini chetlab oʻtuvchi ushbu yoʻnalishning ahamiyati ortdi. Hozirgi vaziyatda ko’plab davlatlar Rossiyaning transport siyosatiga bog’liq bo’lishni xohlamaydilar. Bundan tashqari, O’rta koridor bo’ylab Rossiya Federatsiyasi hududi orqali tranzit o’tishi taqiqlangan Osiyodan yuklarni tashish mumkin.
Nufuzli moliya institutlari istiqbolli marshrutni rivojlantirishga sarmoya kiritishga tayyorligini bildirdi. Masalan, hozirda Jahon banki o‘z ishtirokchilari bilan loyihani moliyalashtirish bo‘yicha muzokaralar olib bormoqda.
«Kursiv» TASS agentligiga tayanib, Trans-Afg‘on temir yo‘li loyihasining texnik-iqtisodiy asoslari 2024-yilning iyuligacha tayyorlanishi kutilayotganini yozdi.
