O‘zbekistonlik 9-sinf o‘quvchilari PISA-2022 imtihonidan o‘ta olmadi
Xalqaro o‘quvchilarni baholash dasturi (PISA) Iqtisodiy Hamdoʻstlik va Taraqqiyot Tashkiloti (IHTT) mamlakatlarida 15-yoshli maktab oʻquvchilari oʻrtasida matematika, oʻqish va tabiiy fanlar boʻyicha test sinovlari natijalarini sarhisob qildi. O‘zbekiston ortda qolganlar qatorida.
O‘zbekiston Respublikasidagi eng yomon ahvol tabiiy fanlar savodxonligi bilan bog‘liq. Ushbu ko‘rsatkich bo‘yicha mamlakat 336 ball to‘pladi, bu IHTT o‘rtacha ko‘rsatkichidan 149 ballga kam. Faqat 19% o‘quvchilarni ilmiy hodisalarni to‘g‘ri tushuntira oldilar va bu bilimlardan oddiy misollar yordamida xulosalarning to‘g‘riligini aniqlash uchun foydalanishdi. IHTT o‘rtacha 76% ni tashkil qiladi.
O‘zbekiston maktab o‘quvchilarining matematik savodxonlik darajasi 364 ballga baholanmoqda. Sinov o‘tkazilgan boshqa mamlakatlardan farq 108 ballni tashkil etadi. O‘quvchilarning atigi 19% oddiy vaziyatni matematik tarzda tushuntura oldi, masalan, ikkita marshrut bo‘yicha umumiy masofani solishtirish yoki narxlarni boshqa valyutaga aylantirish. IHTT mamlakatlari orasida o‘rtacha ko‘rsatkich 69% ni tashkil qiladi.
O‘qish bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasida imtihon topshiruvchilar 355 ball (IHTT bo‘yicha o‘rtacha 476 ball) to‘pladilar. Faqat 14% matndagi asosiy g‘oyani aniqlay olishdi, nima uchun yozilganligini tushuntirishdi va aniq mezonlar yordamida undagi ma’lumotlarni topishdi. Iqtisodiy Hamdo’stlik Tashkiloti mamlakatlari bo‘yicha o‘rtacha ko‘rsatkich 74% ni tashkil qiladi.
O‘zbekiston ilk bor 81 davlatni qamrab olgan PISA-2022 maktab o‘quvchilarining bilim darajasini baholashda ishtirok etmoqda. 15 yoshli maktab o‘quvchilari sinovdan o‘tkazildi.
Reytingda matematika bo‘yicha 575, o‘qish bo‘yicha 543 va fan bo‘yicha 561 ball to‘plagan Singapur yetakchi bo‘ldi. Kambodja asosiy autsayder bo‘lib chiqdi: matematika bo‘yicha 336 ball, o‘qish bo‘yicha 329 ball, tabiiy fanlar bo‘yicha 347 ball.
Tadqiqot IHTT mamlakatlarida bilim darajasi keskin pasayganini aniqladi. Matematik savodxonlik bo‘yicha o‘rtacha ball 15 ballga, o‘qish bo‘yicha esa 10 ballga kamaydi. Bu misli ko‘rilmagan pasayishdir. Ilgari o‘rtacha ko‘rsatkichlar 4-5 balldan ko‘p bo‘lmagan darajada o‘zgargan edi.
Avvalroq, «Kursiv» UNICEF ma’lumotlariga koʻra, Oʻzbekistonda toʻrtinchi sinfni bitirayotgan oʻquvchilarning 30% oʻz yoshi darajasida matnni oʻqib, tushuna olmasligini haqida e’lon qilgan edi.
