2023-yilda mintaqaviy darajada 183 ta mojaro yuzaga keldi, bu so‘nggi 30-yil ichida rekord ko‘rsatkichdir. Bu haqda Britaniya xalqaro strategik tadqiqotlar instituti (IISS) qurolli mojarolar haqidagi hisobotida ma’lum bo‘ldi.
Jabrlanganlar soni ham, zo‘ravonlik holatlari ham ortib bormoqda. Ko‘rsatkichlar mos ravishda 14% va 28% ga oshdi.
Nizolar terrorchilik tahdidlari, hududiy nizolar, jinoiy guruhlar va jinoiy muhitdagi raqobat tufayli yuzaga keladi.
Iqlim muammolari ham zaif mamlakatlarda tartibsizliklarni kuchaytirmoqda. Kelishmovchiliklar mamlakatlarning iqlim o‘zgarishi bilan kurashishini qiyinlashtiradi va iqlim o’zgarishining o‘zi mojarolarni kuchaytiradi va ularni boshqarishni qiyinlashtiradi.
BMT ham tashkilot a’zolari o‘rtasidagi nizolar tufayli o‘z ta’sirini yo‘qotmoqda. Xavfsizlik Kengashida yirik davlatlar bir-birining qarorlarini taqiqlaydi, bu esa nizolarni hal qilishga yordam bermaydi va umumiy kelishuvga erishishga to’sqinlik qiladi. Bunga Falastin-Isroil muammosi misol bo‘la oladi.
Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, mahalliy mojarolar soni ortib borayotganiga qaramay, Birinchi yoki Ikkinchi jahon urushi kabi global urush xavfi yo‘q. Biroq, dunyoning yetakchi kuchlari, xususan, AQSh va Xitoy o‘rtasidagi ziddiyat kuchaymoqda.
Avvalroq, «Kursiv» G’azodagi sulh tugadi, Isroil harbiy harakatlarni qayta boshlaganini e’lon qildi, deb xabar bergan edi.