Markaziy bank talablarni kuchaytirgandan so‘ng O‘zbekistonda avtokreditlash pasaygan
O‘zbekistonda 2023-yilning 11-oyi davomida avtomobil sotib olish uchun berilgan kreditlar hajmi 34,66 trln so‘mni tashkil etdi, bu 2022-yilga nisbatan 76,8%ga ko‘pdir, deb xabar beradi Markaziy bank. Biroq, Markaziy bank bunday kreditlarga nisbatan talablarni kuchaytirgach, kreditlash hajmining qisqarish tendentsiyasi kuzatildi.
O‘tgan yilning 11-oyi davomida bunday kreditlar bo‘yicha eng yirik shartnomalar may oyida (4,45 trln. so‘m) tuzilgan. Xuddi shu oyda regulyator avtokreditlar uchun risklarni o’lchashning yangi usulini taklif qildi. Tegishli oʻzgartirishlar loyihasi Qonun hujjatlari muhokamasi portalida e’lon qilindi. Markaziy bank bunday o‘zgarishlar sababini tushuntirdi: bank portfellarida avtokreditlarning konsentratsiyasi xavfning oshishiga olib keladi. Natijada hujjat 20-avgustdan kuchga kirdi.
2023-yil sentabr oyida ushbu turdagi qarzlar uchun yangi o‘zgarishlar kiritildi. Respublika MB banklarga avtomobil kreditlarini umumiy kredit portfelining 25%gacha cheklashni buyurdi.
Regulyatorning statistikasiga koʻra, avgust oyida banklar tomonidan 4,4 trln soʻmlik avtokreditlar berilgan. Keyin sezilarli pasayish kuzatiladi. Sentyabrda bu miqdor 3,27 trillionga, oktyabrda esa 2,2 trillionga kamaydi. Noyabr oyida bu ko‘rsatkich 2,28 trln so‘mni tashkil etdi.
Avvalroq, O‘zbekiston Markaziy banki 2023-yilda chakana kreditlar bo‘yicha stavkalar oshishi haqida xabar bergan edi. Noyabr oyida o’rtacha 25,1% ga yetdi, bu uzoq vaqt davomida rekord ko‘rsatkichdir.
