Morgan, Levis & Boskius LLP yuridik firmasi va Sud-buxgalterlik firmasi Forensis Risk Allianse tomonidan o‘tkazilgan mustaqil tekshiruv o‘tgan yilgi Hindenburg Research nashri mualliflari tomonidan Freedom Holding Corp.ga qarshi ilgari surilgan ayblovlarning yolg‘onligini tasdiqladi, so‘ngi nashirda gaprilgan edi (Kursivda mavjud).
Morgan, Lewis & Bockius 1873-yilda AQShda tashkil etilgan. Morgan Lyuis iqtisodiyotning turli sohalarida yuridik xizmatlar ko‘rsatadi. Kompaniyaning mijozlari Fortune 100 roʻyxatiga kiradigan xalqaro korporatsiyalardir.Forensic Risk Alliance 20-yillik tajribaga ega boʻlib, transchegaraviy va xalqaro tergov, qonun hujjatlariga muvofiqlik va sud ishlarini yuritish boʻyicha ixtisoslashgan. Forensic Risk sud-buxgalteriya ekspertizasi va ma’lumotlarni ekspertiza qilish yo‘nalishlarida katta tajribaga ega.
Tashqi ekspertiza aksiyadorlar manfaatlarini ko‘zlab xolding direktorlar kengashining mustaqil aʼzolari tashabbusi bilan o‘tkazildi. To‘rt oy davom etdi va hujjatlarni o‘rganish, Qozog‘iston va Kiprdagi kompaniya ofislariga tashrif buyurish, maʼlumotlarni tahlil qilish va testdan o‘tkazish, shuningdek, xodimlar va menejerlar bilan suhbatlarni o‘z ichiga oldi. Inspektorlar Freedom Holding Corp.ning asosiy sho‘ba korxonalari, jumladan, Belizda ro‘yxatdan o‘tgan Freedom Sesuritiyes Trading, Ins.
Natijada, inspektorlar Hindenburg Research nashrida keltirilgan ayblovlar muhim faktlarni hisobga olmagan va dalillar bilan tasdiqlanmagan degan xulosaga kelishdi. Xususan, so‘nggi yillarda xoldingning o‘sishi ayblovlarda ko‘rsatilishicha manipulyatsiya biznes usullari bilan emas, balki organik sabablar bilan bog‘liq. Xolding kompaniyalari sanksiyalarga rioya qilishni ta‘minlash uchun ishonchli tartib va nazoratni o‘rnatdilar.
Inspektorlar sanksiyalardan bo‘yin tovlash yoki ular qo‘l ostidagi oligarxlar bilan hamkorlik qilish to‘g‘risida hech qanday dalil topmadilar. Shuningdek, xolding mijozning hisobvaraqlarini naqd pul bilan to‘ldirgani, bank kassasiga naqd pul qo‘yish bundan mustasno yoki Qozog‘iston Barqaror rivojlanish jamg‘armasining o‘z aksiyalari va obligatsiyalari narxini manipulyatsiya qilgani isbotlanmagan.
Bundan tashqari, ekspertlar xolding o‘tgan yil boshida mahalliy top-menejmentga sotilgan Rossiyaning sobiq tuzilmalari ustidan nazoratni saqlab qolganligi to‘g‘risida dalillar topa olmadi. «Freedom Broker» va «Freedom Finance Global» mijozlaridan Amerika kompaniyalarining IPOlarida qatnashishda yaxshiroq shartlarga ega bo‘lish uchun (xususan, arizalarni topshirishda ko‘proq allokatisyalarni ta‘minlash) xolding aksiyalarini sotib olishlari shart emas edi.
Tekshiruv davomida advokatlar xolding rahbariyatiga muvofiqlik komplaens nazoratini takomillashtirish va operatsion ishonchlilikni oshirish bo‘yicha tavsiyalar berdi, ular allaqachon amalga oshirilmoqda.
Avgust oyida Hindenburg Research kompaniyasi Freedom Holding Corp’ni ayblagan tergov e’lon qildi. Rossiyaga qarshi sanksiyalarni chetlab o‘tish va hisobotlarni soxtalashtirish. Freedom Holding Sorp asoschisi va rahbari Timur Turlov «Kursiv»ga bergan intervyusida ayblovlarni rad etdi va Hindenburg Research uchun maʼlumot manbasi xoldingning sobiq xodimi ekanini taxmin qildi.
Kursiv vaziyatni batafsil tahlil qildi va qisqa pozitsiyalarga ega treyderlar («ayiqlar») manfaatlarini ko‘zlab yirik kompaniyalar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni kompromatga ixtisoslashgan nashrning materiali short-skvizga olib kelishi mumkinligini tushuntirdi – marja savdosida oldin sotilgan qimmatli qog‘ozlarni. Bu, o’z navbatida, odatda «jabrlanuvchi» aksiyalari qiymatining yanada oshishiga olib keladi. Bir necha kundan so‘ng, bu voqea sodir bo‘ldi va xolding aksiyalari qulashdan keyin tiklandi va narxi ko‘tarildi.
Avvalroq, Hindenburg Research Nikola Sorporation, Slover Health Investments, Lordstovn Motors Ltd kabi kompaniyalarga hujum qilgan. 2023 yil boshida Hindenburg hindistonlik tadbirkor Gautam Adaniga tegishli yirik xolding kompaniyasiga hujum qildi. Hindenburg guruhni qimmatli qog‘ozlarni manipulyatsiya qilish va soliqlarni noto‘g‘ri foydalanishda aybladi. Tahlilchilar guruhning katta qarziga eʼtibor qaratdilar va Sitigroup bo‘limi ularga marja qarzlarini uzaytirmadi. Adani guruhi tergovni noto‘g‘ri maʼlumot va bir qancha asossiz ayblovlar deb atadi. Hujumdan bir hafta o‘tib, guruhning xolding tuzilmasi – Adani Enterprises Limited – 38 foiz, bir oydan keyin – 62 foiz yo‘qotdi. Aprel oyidan boshlab qimmatli qog‘ozlar asta-sekin o‘z o‘rnini tiklamoqda; 2024 yil yanvar oyidan boshlab qimmatli qog‘ozlar o‘z narxini deyarli qaytarib oldi.
