Kursiv reytingi: Oʻzbekistondagi eng yirik, samarali va tez rivojlanayotgan sugʻurta kompaniyalari
Kursiv Uzbekistan eʼtiboringizga Oʻzbekistondagi sugʻurta kompaniyalarining reytingini taqdim etadi. Mazkur reyting mamlakatdagi umumiy va hayot sugʻurtasi sohalarida faoliyat yurituvchi kompaniyalarining 2023-yil uchun moʻljallangan moliyaviy holati, koʻrsatkichlari va oʻsish suratlarini oʻzida aks ettiradi.
Sugʻurta bozoridagi vaziyat haqida
2023-yil yakuniga koʻra, Oʻzbekistonda 38 ta sugʻurta tashkiloti mavjud boʻlib, ulardan 31 tasi umumiy sugʻurta sohasida, yettitasi esa hayot sugʻurtasiga ixtisoslashgan. Taqqoslash uchun 2023-yilga nisbatan hozirgi kunda kompaniyalar soni uchtaga kamaygan.
Kapital oʻsib bormoqda
Sugʻurtalovchilarning umumiy ustav kapitali 22 foizga oshib, 2,3 trln soʻmni tashkil etdi. Bir yil avval esa 18,5 foizga oshgan edi.
Soʻnggi toʻrt yil ichida koʻrsatkichning oʻsishi prezidentning «Respublika sugʻurta bozorini isloh qilish va jadal rivojlantirishni taʼminlash chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi qarorida nazarda tutilgan ustav kapitalining eng kam miqdori bosqichma-bosqich oshirilayotgani natijasidandir.
Investitsiyalar ortib bormoqda
Sugʻurta kompaniyalarining investitsion portfeli oʻsishda davom etmoqda va 6,15 trln soʻmga (+29,4%) yetdi. Yuqori likvidli aktivlar – tijorat bank depozitlari va qimmatli qogʻozlar portfelning mos ravishda 66 va 22 foizni tashkil etuvchi asosiy investitsiya vositalari boʻlib qolmoqda. Uchinchi oʻrinda esa 9 foiz bilan koʻchmas mulk joy oldi.
Biroq ushbu «uchlik» doirasida qayta taqsimlash sodir boʻldi: depozitlar 2022-yil bilan solishtirgan besh foiz punktga «ogʻirlashdi». Aksiyalar va obligatsiyalar aksincha, bir xil miqdorni yoʻqotdi. Koʻchmas mulkka esa bir foiz punkti qoʻshildi.
2023-yilda koʻchmas mulkka investitsiyalar (+50%) va mablagʻlarni bank depozitlariga joylashtirish (+39%) koʻp oʻsdi. Berilgan qarzlar hajmi 23 foizga, yaʼni 600 mlrd soʻmdan 500 mlrd soʻmga qisqardi. Qimmatli qogʻozlarga investitsiyalarning oʻsishi esa 17,5 foizdan 5,6 foizgacha sekinlashdi.
Yoʻqotishlarning sabablari
2023-yilda Oʻzbekiston sugʻurta bozori oʻtgan yilga nisbatan oʻsish surʼatlarini sekinlashtirdi. Sugʻurta mukofotlarining umumiy hajmi 29,3 foizga (2022 yilda – 67 foizga) oshib, 8 trln soʻmni tashkil etdi.
Bu pasayishning asosiy omili hayot sugʻurtasi boʻldi. 2023-yil aprel oyida soliq imtiyozlarining bekor qilinishi ushbu sektordagi mukofotlar hajmining 78,7 foizga qisqarishiga olib keldi, bu esa barcha oʻyinchilarga taʼsir koʻrsatdi. Hayotni ixtiyoriy sugʻurtalash segmenti 80,9 foizga qisqarib, 286,8 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Sugʻurta bozorini rivojlantirishga nima sabab boʻldi?
Oʻtgan yili bozor ixtiyoriy hayotdan tashqari sugʻurta hisobiga 68,5 foizga oʻsdi. Mukofotlarning umumiy hajmida ushbu segmentning ulushi 20 foiz punktga oshib, 68 foizdan 88 foizgacha yetdi, bu uning butun bozordagi ulushining barqaror oʻsish tendensiyasidan dalolat beradi.
Fitch taʼkidlaganidek, hayot sugʻurtasidan tashqari sugʻurta segmentida qayta sugʻurta qilish uchun qabul qilingan mukofotlar hajmi 69 foizga oʻsib, 2,1 trln soʻmni tashkil etdi. Bu esa butun sektorning ustav kapitaliga tengdir. Bu Oʻzbekiston kompaniyalari xalqaro majburiy qayta sugʻurta bozorida oʻz ishtirokini kuchaytira boshlagani bilan ham bogʻliq.
Ushbu sinf boʻyicha oʻsishning asosiy omillari boshqa moliyaviy risklardan sugʻurta (350,5%) va temir yoʻl harakatlanuvchi tarkibi (350,1%) boʻldi. Eng katta mutlaq oʻsish avtosugʻurta (603,6 mlrd soʻm) va kredit sugʻurtasi (587,9 mlrd soʻm) toifalarida kuzatildi.
Bozor konsentratsiyalashishda davom etmoqda
Uchta yirik kompaniyaning sugʻurta mukofotlarining umumiy hajmi boʻyicha baholanadigan bozor konsentratsiyasi darajasi 39 foizdan 49 foizgacha oshdi. Umumiy sugʻurta boʻyicha oʻsish 7,4 foiz punktni tashkil etdi, yaʼni 43,6 dan 51 foizgacha. Ushbu segmentdagi umumiy mukofotning chorak qismidan koʻprogʻi bitta kompaniya – Oʻzbekinvest hissasiga toʻgʻri keladi.
Yil davomida 10 ta yirik kompaniya mukofotlarining jami hajmi umumiy bozorda 67,6 foizdan 75,7 foizga, umumiy sugʻurta boʻyicha esa 76,5 foizdan 78,8 foizga oʻsdi.
Oʻzbekiston sugʻurta bozori yuqori hududiy konsentratsiyani saqlab turibdi. Sugʻurta mukofotlarining asosiy hajmi poytaxtda shakllanib, yil davomida Toshkent shahrining ulushi 68 foizdan 73 foizga oshgan.
Yoʻqotishlar kamaymoqda
2022-yilda ikki baravardan ziyod oshganidan soʻng, 2023-yilda sugʻurta toʻlovlari 22 foizga kamayib, 2 trln soʻmni tashkil etdi.
Sugʻurta mukofotining yoʻqotish koeffitsiyenti toʻlovlarning badallarga nisbati 41,7 foizdan 25,1 foizga kamaydi.
Bu pasayishning asosiy omili hayotni sugʻurtalash segmenti boʻldi. U bir trln soʻmdan ortiq pasayib, umumiy toʻlovlar hajmidagi ulushi 57 foizdan 22 foizga kamaydi. Shundan 876 mlrd soʻmi hayotning uzoq muddatli sugʻurtasi boʻyicha kam toʻlangan.
Shu bilan birga, hayotni sugʻurtalash boʻyicha yoʻqotishlar koeffitsiyenti 98 dan 140 foizgacha oʻsdi, chunki ushbu segmentdagi mukofotlar toʻlovlardan ham koʻproq kamaydi.
Umumiy sugʻurta boʻyicha toʻlovlar 42,7 foizga oʻsdi, yoʻqotishlar koeffitsiyenti esa 3 foiz punktga, yaʼni 23,3 foizdan 20,3 foizga qisqardi.
Ixtiyoriy sugʻurta boʻyicha toʻlovlar hajmi 25 foizga, zarar koeffitsiyenti esa badallarning oʻsishi fonida 76,8 foizdan 29,3 foizga qisqardi.
Majburiy sugʻurta segmentida zarar koeffitsiyenti 2022-yilda 46,7 foizga oʻsganidan keyin 37,3 foizda barqarorlashdi. Toʻlovlar hajmi 2022-yilga kelib 26,8 foizga oʻsdi.
Oʻtgan yili aviatsiya bilan bogʻliq sugʻurta segmentlari toʻlovlarning gʻayritabiiy oʻsishini koʻrsatdi. Aviatsiya boʻyicha javobgarlik sugʻurtasi boʻyicha toʻlovlar 1000 foizdan ortiq, aviatsiya sugʻurtasi boʻyicha esa 416,5 foizga oshgan.
Kredit sugʻurtasi boʻyicha toʻlovlar hajmi 66 foizga yoki 349 mlrd soʻmga oshdi. Bu sanoatdagi eng yuqori mutlaq koʻrsatkichdir.
Keyingisi nima?
Intensiv oʻsishga qaramay, Oʻzbekiston iqtisodiyotida sugʻurta ulushi oʻrtacha darajada qolmoqda. 2023-yilda sugʻurtaning tarqalishi jami sugʻurta mukofotlarining YaIMga nisbati 0,76 foizni tashkil etib, atigi 0,76 foiz punktga oʻsdi. Bu global koʻrsatkichdan qariyb 10 baravar kam — 7,35 foiz.
Hududlarga nazar tashlaydigan boʻlsak, sugʻurta faqat Toshkent shahri iqtisodiyotida katta rol oʻynashi aniq. Poytaxtning qamrab olish darajasi taxminan 3 foizni tashkil qiladi. Boshqa viloyatlar va Qoraqalpogʻiston uchun 0,5 foizdan oshmaydi.
Sugʻurta zichligi aholi jon boshiga sugʻurta mukofoti miqdori ham boshqa mamlakatlarga nisbatan pastligicha qolmoqda. 2023-yilda sugʻurta zichligi aholi jon boshiga $15,3 dan 17,4 gacha oshdi. Qozogʻistonda bu koʻrsatkich $40–50 ni, Rossiya Federatsiyasida — $60 ni, AQSh va Kanadada — $2,5 mingni tashkil etadi.
Kursiv Oʻzbekiston prognoziga koʻra, kelgusi besh yilda sugʻurta bozori oʻrtacha 17,55 foizga (CAGR) oʻsishda davom etadi va 2028-yilga borib, 18,09 trln soʻmga yetadi va 17,7 trln soʻmdan 18,5 trln soʻmgacha boʻlgan 95 foizlik prognoz koridoriga yetadi.
Reyting metodologiyasi
Oʻzbekistondagi sugʻurta kompaniyalari reytingini tuzish uchun biz 30 ta umumiy sugʻurta tashkiloti va yetti hayot sugʻurta kompaniyasining 2022 va 2023-yillar uchun Openinfo.uz portali va tashkilotlar veb-saytlarida eʼlon qilingan moliyaviy hisobotlarini tahlil qilib chiqdik. Biz Istiqbolli loyihalar milliy Agentligi (ILMA) tomonidan tayyorlangan tahliliy sharhdan sof sugʻurta mukofotlari va toʻlovlar haqida maʼlumot oldik. Neo Insurance 2023-yil uchun hisobot yoʻqligi sababli reytingdan joy olmadi.
- Oʻzbekistondagi sugʻurta kompaniyalari reytingi quyidagi koʻrsatkichlar asosida hisoblab chiqildi:
- Moliyaviy holat: aktivlar, sof kapital, sof daromad, olingan sof sugʻurta mukofotlari;
- Samaradorlik: ROE, ROA, sugʻurta mukofotining zarar koeffitsiyenti, sugʻurta mukofotining sof rentabelligi;
- Oʻsish: sof sugʻurta mukofotlarining oʻzgarishi, 2022-yilga nisbatan sof foydaning oʻzgarishi;
Bizning dastlabki maʼlumotlarimiz mutanosib boʻlishi uchun, yaʼni bir xil oʻlchov birliklarida ifodalangan boʻlishi uchun biz ularni normallashtirdik — har bir qiymatdan oʻzgaruvchining oʻrtacha arifmetik qiymatini ayirib, standart ogʻish bilan boʻlindi.
Keyinchalik biz eng yaxshi koʻrsatkichga ega «ideal» sugʻurta kompaniyasini modellashtirdik va undan boshqa kompaniyalarga Evklid masofasini hisoblab chiqdik. Kompaniya idealga qanchalik yaqin boʻlsa, uning reytingdagi oʻrni shunchalik yuqori boʻladi.
Umumiy sugʻurta va hayotni sugʻurtalash boʻyicha reytinglar alohida hisoblab chiqilgan.
Oʻzbekiston sugʻurta kompaniyalari reytingi: umumiy sugʻurta
Kafolat
Kuzatuv kengashi raisi: Aziz Yusupov
Bosh direktor: Zarif Norov
Asosiy yoʻnalishlar: avtomobil sugʻurtasi, baxtsiz hodisalardan sugʻurtalash, mulk sugʻurtasi, turizm sugʻurtasi
Kafolat Oʻzbekiston sugʻurta kompaniyalari reytingida umumiy sugʻurta segmentida yetakchilik qilmoqda. Oʻtgan yil yakuniga koʻra, kompaniya daromadi 78 foizga oshib, 548,7 mlrd soʻmni tashkil etdi. Oʻz kapital hajmi 128 foizga oʻsib, 161,7 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Sugʻurtalovchi oʻzining sof foydasini 24 baravar oshirib, 124,7 mlrd soʻmga yetdi va bu oʻsish rekordi boʻldi. Sof sugʻurta mukofotlari miqdori 95,2 foizga oshib, 492,8 mlrd soʻmga yetdi.
Kafolat ROE (107 foiz) va ROA (29 foiz) boʻyicha yetakchilik qiladi va 8,8 foiz bozor ulushi bilan umumiy sugʻurta kompaniyalari orasida uchinchi oʻrinni egallaydi.
Apex Insurance
Kuzatuv kengashi raisi: Timur Saidov
Boshqaruv raisi: Jahongir Yunusov
Asosiy yoʻnalishlari: shaxsiy sugʻurta, javobgarlik sugʻurtasi, mulk sugʻurtasi
2023-yil yakuniga koʻra, kompaniya jami aktivlari (2,3 trln soʻm), sof foyda (143,6 mlrd soʻm), sof sugʻurta mukofotlarining oʻsishi va hajmi +165,2 foiz, 1,5 trln 27,3 foiz ulushi bilan sugʻurta bozori.
Oʻzbekinvest
Bosh direktor: Rustam Azimov
Asosiy yoʻnalishlar: Oʻzbekiston eksportini va Oʻzbekiston iqtisodiyotiga sarmoya kiritayotgan xorijiy investorlarni sugʻurta himoyasi, umumiy sugʻurta
Taʼsischilar: Oʻzbekiston Respublikasi Investitsiyalar, sanoat va savdo vazirligi (79,37 foiz), Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar milliy banki (15,87 foiz), boshqalar (4,76 foiz)
2023-yil oxirida kompaniya aktivlari 20 foizga oshib, 2 trln soʻmga yetdi. Oʻz kapitali 2 foizga oshib, 852 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof sugʻurta mukofotlari hajmi bir yarim baravarga oʻsib, 874,6 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 63 foizga oshib, 62 mlrd soʻmga yetdi.
Oʻzbekinvest 15,6 foiz bozor ulushi bilan umumiy sugʻurta segmentida ikkinchi oʻrinda turadi.
My-Insurance
Boshqaruv raisi: Murod Kucharov
Asosiy yoʻnalishlar: avtomashina sugʻurtasi, mulk sugʻurtasi, baxtsiz hodisalardan sugʻurtalash, javobgarlik sugʻurtasi
Sugʻurtalovchining aktivlari 2023-yilda 58 foizga oʻsdi va 337,2 soʻmni tashkil etdi. Oʻz kapital esa 44 foizga oshib, 72 mlrd soʻmni tashkil etdi. Yil yakuniga koʻra, sof foydaning oʻsishida yetakchilik qilmoqda, bu esa 33 baravar oʻsib, 13,8 mlrd soʻmga yetdi. Sof mukofotlar hajmi 72,8 foizga oshib, 336,7 mlrd soʻmni tashkil qildi.
Gross Insurance
Boshqaruv raisi: Otabek Nazarov
Asosiy yoʻnalishlar: OSAGO, sayohat sugʻurtasi, KACKO
Oʻtgan yil yakuniga koʻra, korxona aktivlarini 56 foizga oshirib, 355,3 mlrd soʻmga, oʻz kapitalini esa 37 foizga oshirib, 85,8 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 82 foizga oʻsishni koʻrsatib, 24,2 mlrd soʻm boʻldi. Sof mukofotlar hajmi 51,9 foizga oshib, 329,2 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sugʻurtalovchi umumiy sugʻurta bozorining taxminan 6 foizini tashkil qiladi. Bu Oʻzbekistondagi toʻrtinchi natijadir.
SQB Insurance
Kuzatuv kengashi raisi: Anvar Ergashev
Bosh direktor: Abdulaziz Xalilov
Yagona taʼsischi: «Oʻzsanoatqurilishbank» (100 foiz)
2023-yilda sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 45,6 foizga oshib, 240,2 mlrd soʻmga, oʻz kapitalini esa 21,1 foizga oshirib, 72,3 mlrd soʻmga yetkazdi. Yil yakuniga koʻra, sof foyda 32,2 foizga oʻsib, 17,7 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof mukofotlar hajmi 82,1 foizga oshib, 117,9 mlrd soʻmga yetdi.
Temiryoʻl Sugʻurta
Bosh direktor: Sunnat Umarov
Asosiy yoʻnalishlari: «Oʻzbekiston temir yoʻllari» davlat aksiyadorlik jamiyati tasarrufidagi tashkilot va korxonalarni sugʻurtalash
Taʼsischilar: Oʻzbekiston — Ummon investitsiya kompaniyasi (48,8 foiz), OʻzUmonkapital (11,7 foiz), Mosaic Financial LTD (8,1 foiz), yuridik shaxslar (16,1 foiz), jismoniy shaxslar (15,3 foiz).
2023-yilda kompaniya aktivlari 225,9 mlrd soʻmga yetdi va 46,4 foizga oʻsdi. Yil yakuniga koʻra, oʻz kapitali 101,9 mlrd soʻmni (+15,4 foiz) tashkil etdi. Sof foyda 20,1 mlrd soʻmga (+17,8 foiz) oshdi. Sof sugʻurta mukofoti hajmi 52,7 foizga oʻsib, 136,6 mlrd soʻmga yetdi.
Imkon sugʻurta
Boshqaruv raisi: Yanis Lasis
Taʼsischi: Ipoteka bank (100 foiz)
2023-yil yakuni boʻyicha sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 25,8 foizga oshirib, 207,3 mlrd soʻmga, oʻz kapitali esa 40,4 foizga oshib, 78,4 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 138,3 foizga oshib, 22,9 mlrd soʻmga yetdi. Sof sugʻurta mukofotlarining oʻsishi 8,9 foizni tashkil etib, 69,4 mlrd soʻmni tashkil qildi.
Aria Sugʻurta
Boshqaruv raisi: Mirafzal Xalilov
Asosiy yoʻnalishlar: yuridik shaxslarning mulkini sugʻurtalash, yuklarni sugʻurtalash, eksport sugʻurtasi
Taʼsischilar: Irodaxon Abduvaxitova (50 foiz), Rustam Abduvaxitov (50 foiz)
2023 yil yakuniga koʻra, sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 8,7 foizga oshirib, 39,6 mlrd soʻmga, oʻz kapitalini esa 2,7 foizga oshirib, 22,5 mlrd soʻmga yetkazdi. Sof foyda 64 foizga oʻsib, 6,3 mlrd soʻmni tashkil etdi, sof mukofotlar hajmi esa 14,1 foizga manfiy boʻlib, 14,7 mlrd soʻmni tashkil etdi. Kompaniya sof rentabellik boʻyicha ikkinchi (40,3 foiz) va ROA (16,7 foiz) boʻyicha uchinchi oʻrinni egalladi.
Hamkor Sugʻurta
Kuzatuv raisi: Anvarjon Gʻafforov
Boshqaruv raisi: Anvarjon Gʻafforov
Asosiy yoʻnalishlar: mulk sugʻurtasi, avtotransport sugʻurtasi, javobgarlik sugʻurtasi, yuk sugʻurtasi, xavf sugʻurtasi, bank va bank faoliyati sugʻurtasi
Taʼsischi: Hamkorbank (100 foiz)
2023-yilda kompaniya aktivlari 12,9 foizga oshib, 104,6 mlrd soʻmni tashkil etdi. Ustav kapitali 54,2 mlrd soʻmga (+46,3 foiz) yetdi. Korxona zararni yopdi va yilni 17,3 mlrd soʻm sof foyda bilan yakunladi va bir yil avval 4,6 mlrd soʻmga salbiy koʻrsatkichga erishgan boʻlsa-da, sohadagi eng yaxshi sof likvidlikni (59,8 foiz) koʻrsatdi. Sof mukofotlar hajmi 12,9 foizga oshib, 28,7 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Xalq Sugʻurta
Kuzatuv kengashi raisi: Shuhrat Atabayev
Boshqaruv raisi: Sobir Mamasaliyev
Asosiy yoʻnalishlar: avtomobil sugʻurtasi
2023-yil yakuni boʻyicha sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 31,1 foizga oshib, 140,6 mlrd soʻmga, oʻz kapitali esa 44,6 foizga oshib, 59,2 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 32,4 foizga oshib, 11,62 mlrd soʻmni tashkil etdi. Yil davomida sugʻurtalovchi jami 40,8 mlrd soʻm sof mukofot oldi, bu oʻtgan yilning shu davriga nisbatan 10,9 foizga koʻpdir.
Ingo-Uzbekistan
Bosh direktor: Baxtiyor Gʻaybullayev
Asosiy yoʻnalishlar: ixtiyoriy mulk sugʻurtasi, yuk sugʻurtasi, avtomobillarni toʻliq sugʻurta qilish, sayohat sugʻurtasi va fuqarolik javobgarligini sugʻurtalash
Taʼsischilar: «InVest-Polis» OAJ (95,02 foiz), boshqalar (4,98 foiz)
2023-yilda sugʻurtalovchi aktivlarini 25 foizga oshirib, 128,7 mlrd soʻmni tashkil etdi, oʻz kapitali esa 0,2 foizga kamayib, 62,2 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 5 foizga kamayib, 11,2 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof sugʻurta mukofotlari hajmi 51,5 foizga oshib, 37,5 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Mosaic Insurance Group
Bosh direktor: Oybek Xalilov
2023-yil yakuni boʻyicha kompaniya aktivlarning oʻsishi (+177 foiz, 131,6 mlrd soʻmgacha) va sugʻurta mukofotlarining yalpi hajmi (323,5 foiz, 79,8 mlrd soʻmgacha) boʻyicha yetakchilik qilmoqda. Sof sugʻurta mukofotining oʻsishi 111 foizni tashkil etib, 23,7 mlrd soʻm boʻldi. Bu umumiy sugʻurta kompaniyalari orasida ikkinchi natijadir. Oʻz kapitali 90,3 foizga oshib, 73 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 19,5 baravar, yaʼni 110 mln soʻmdan 2,2 mlrd soʻmga oshgan.
Infinity Insurance
Kuzatuv kengashi raisi: Muratov Alisher
Bosh direktor: Ulugʻbek Xoliqov
Asosiy yoʻnalishlar: avtomobil sugʻurtasi, mulk sugʻurtasi
Taʼsischi: «Biznesni rivojlantirish banki» (100 foiz)
2023-yilda sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 14,9 foizga oshib, 62,9 mlrd soʻmga, oʻz kapitalini esa 36,3 foizga oshib, 24,6 mlrd soʻmga yetkazdi. Sof foyda 123,1 foizga oshib, 2,5 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof toʻlovlar hajmi 32 mlrd soʻmga yetdi va ikki baravardan ortiq oshdi.
Oʻzagrosugʻurta
Kuzatuv kengashi raisi: Mubin Mirzayev
Boshqaruv raisi: Shuhrat Rasulov
Asosiy yoʻnalish: qishloq joylarda, ayniqsa, qishloq xoʻjaligida sugʻurta xizmatlari
Taʼsischilar: Oʻzbekiston Respublikasi Davlat aktivlarini boshqarish agentligi (94,56 foiz), «Oʻzpaxtasanoat» (3,24 foiz), Agrobank AKB (1,55 foiz), boshqalar (0,65 foiz)
Sugʻurtalovchining aktivlari 2023-yil yakuniga koʻra, 33 foizga oshib, 468 mlrd soʻmga yetdi. Oʻz kapitali 19 foizga oʻsib, 114,4 mlrd soʻmni tashkil qildi. Korxona 19,3 mlrd soʻm sof foyda oldi, bu oʻtgan yilga nisbatan 32 foizga koʻpdir. Shu bilan birga, sof mukofotlar hajmi ikki baravardan koʻproqqa – 276,7 mlrd soʻmdan 132,3 mlrd soʻmga qisqardi.
Inson Insurance
Kuzatuv kengashi raisi: Said Ibragimov
Bosh direktor: Abduaziz Abdusattorov
Asosiy yoʻnalishlar: umumiy javobgarlik sugʻurtasi, mulk sugʻurtasi, shu jumladan, avto va havo transporti, ixtiyoriy tibbiy sugʻurta, sayohat sugʻurtasi, qurilish va oʻrnatish risklarini sugʻurtalash
2023-yil yakuniga koʻra, sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 47,8 foizga oshib, 136,1 mlrd soʻmga, oʻz kapitali esa 13,8 foizga oshib, 48,1 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 73,3 foizga kamayib, 1,4 mlrd soʻmni, sof mukofotlar hajmi esa 90,2 foizga oshib, 154,2 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Kafil Sugʻurta
Kuzatuv kengashi raisi: Ahmat Hamidov
Bosh direktor: Furqat Ortiqov
Asosiy yoʻnalishlar: baxtsiz hodisalar va kasalliklardan sugʻurtalash, avtomashinalarni sugʻurtalash, mulkni sugʻurtalash, lizing obyektlarini sugʻurtalash, eksport shartnomalarini sugʻurtalash
Taʼsischilar: «Kichik sanoat markazi» (78,12 foiz), Progress Active (21,88 foiz)
2023-yilda kompaniya aktivlari 53,2 foizga oshib, 145,4 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 6,9 mlrd soʻmga yetdi, sof mukofotlar hajmi esa 64 foizga oshib, 175,6 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Kapital Sugʻurta
Bosh direktor: Xumoyunxon Boʻrixoʻjaev
Asosiy yoʻnalish: avtomobil sugʻurtasi
Taʼsischilar: «Kapitalbank» (60 foiz), «Oʻzbektelekom» (20 foiz), «Oʻzkimesanoat» AK – 10,0 foiz, boshqalar – 10,0 foiz.
2023 yilda sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 37 foizga oshirib, 298,4 mlrd soʻmga, oʻz kapitalini esa 56,6 foizga oshib, 86,3 mlrd soʻmga yetkazdi. Sof foyda uchdan birga kamayib, 4,7 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof mukofot 69 foizga oshib, 175,6 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Alskom
Bosh direktor: Toxirjon Iminov
Asosiy yoʻnalishlar: avtotransport vositalarining javobgarligini majburiy sugʻurta qilish, mulk sugʻurtasi, javobgarlikni sugʻurtalash, korporativ sugʻurta
2023-yil yakuniga koʻra, kompaniya aktivlarini 40,6 foizga oshirib, 194,6 mlrd soʻmga yetdi. Oʻz kapitali 64,7 foizga oshib, 109,7 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 171,5 foizga oshib, 2,9 mlrd soʻmni tashkil qildi. Sof mukofotning oʻsishi 60,3 foizni tashkil etib, 145,8 mlrd soʻmga yetdi.
Ishonch Sugʻurta
Boshqaruv raisi: Jamoliddin Muxitdinov
Asosiy yoʻnalishlar: mulkni sugʻurtalash, qurilish va oʻrnatish risklarini sugʻurtalash, ipoteka sugʻurtasi, avtokredit sugʻurtasi, sportchilar sugʻurtasi, baxtsiz hodisalardan sugʻurtalash
Taʼsischilar: Oʻzbekiston banklar assotsiatsiyasi (50,54 foiz), «Imam Huseyin Akkoch» MChJ (49,46 foiz)
2023-yilda sugʻurtalovchining aktivlari 4,9 foizga kamayib, 102,3 mlrd soʻmni tashkil etdi, oʻz kapitali esa avvalgidek – 41,1 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 1,9 mlrd soʻmni tashkil etdi, bu 2022-yilga nisbatan 5,2 foizga kam. Shu bilan birga, sof sugʻurta mukofotlari hajmi 49,3 foizga oshib, 47,9 mlrd soʻmga yetdi.
Alfa invest Insurance
Kuzatuv kengashi raisi: Shoira Abdurahimova
Boshqaruv raisi: Inessa Axmetova
Asosiy yoʻnalishlar: ipoteka sugʻurtasi, sayohat sugʻurtasi
2023-yil yakuniga koʻra, sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 14 foizga oshirib, ularni 21 mlrd soʻmga yetkazdi. Oʻz kapitali 2 foizga oshib, 73,8 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 2022-yilga nisbatan 84 foizga kamayib, 1,5 mlrd soʻm boʻldi. Sof mukofotlar hajmi 28,1 foizga oshib, 118,9 mlrd soʻm boʻldi.
Impex-Insurance
Asosiy yoʻnalishlar: mulk sugʻurtasi, Avto KASKO, sogʻliq sugʻurtasi, sayohat sugʻurtasi, baxtsiz hodisalardan sugʻurta qilish
Yagona taʼsischi: Sherzod Islomov, u ayni paytda kompaniya bosh direktori hisoblanadi.
2023-yilda kompaniya aktivlari 26,4 foizga oshib, 93,4 mlrd soʻmni, oʻz kapitali esa 12,4 foizga oshib, 50,6 mlrd soʻmni tashkil qildi. Sof mukofotlar 132,1 mlrd soʻmni tashkil etdi va oʻtgan yilning shu davriga nisbatan 79,5 foizga oʻsdi. Shu bilan birga, sof foyda qariyb 100 baravarga, yaʼni 10 mlrd soʻmdan 100 million soʻmga qisqardi.
Trust Insurance
Boshqaruv raisi: Umidjon Imomov
Asosiy yoʻnalishlar: mulk sugʻurtasi, fuqarolik javobgarligi sugʻurtasi, tibbiy sugʻurta, avtomashina sugʻurtasi
Taʼsischilar: TREST-7 (3,8 foiz), Eʼtiborxon Sayfutdinova (96,2 foiz)
Oʻtgan yil yakuniga koʻra, sugʻurtalovchining aktivlari 33,3 foizga oshib, 73,5 mlrd soʻmni, oʻz kapitali esa yarim foizga oshib, 35,9 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 191 foizga oʻsib, 80 mln soʻmga yetdi. Sof mukofot 99 foizga oshib, 49,6 mlrd soʻmni tashkil etdi.
DD General Insurance
Boshqaruv raisi: Bahodir Ubaydullayev
Asosiy yoʻnalishlar: koʻchmas mulk sugʻurtasi
Taʼsischi: Dori-Darmon (100%)
2023-yilda sugʻurtalovchi aktivlari 62,9 foizga oshib, 78,8 mlrd soʻmga, oʻz kapitali esa 1,6 foizga kamayib, 21,8 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 97,7 foizga kamayib, 160 mln soʻmni, sof mukofotning 74,8 foizga oʻsishi bilan 52,6 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Asia Insurance
Boshqaruv raisi: Rustam Mamedov
Asosiy yoʻnalishlari: umumiy sugʻurta, javobgarlik sugʻurtasi, mulk sugʻurtasi, avtomashina sugʻurtasi
Taʼsischilar: Integral Asia (25,9 foiz), Elizaveta Voronova (60 foiz), Timur Gayunin (4,1 foiz)
Oʻtgan yil yakunlariga koʻra, korxona aktivlari 1,9 foizga oshib, 112,5 mlrd soʻmga yetdi, oʻz kapitali esa 8,7 foizga kamayib, 47,19 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 48,8 foizga kamayib, 3,8 mlrd soʻm boʻldi. Sof mukofot hajmi 16,3 foizga oshib, 62,5 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Omad Sugʻurta
Bosh direktor: Aziz Rashidov
Asosiy yoʻnalishlar: riyeltorlik javobgarligini sugʻurtalash, baxtsiz hodisalardan sugʻurtalash, mulkni sugʻurta qilish
2023-yilda sugʻurtalovchining aktivlari 10,5 foizga oʻsib, 94,2 mlrd soʻmni, oʻz kapitali esa 8,3 foizga oshib, 51,4 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 13,3 foizga oshib, 0,38 mlrd soʻm boʻldi. Kompaniya yilni 29,3 mlrd soʻm sof mukofot bilan yakunladi, bu oʻtgan yilga nisbatan 13,9 foizga kamdir.
Global Insurance Group
Bosh direktor: Bobir Saydaliyev
Asosiy yoʻnalishlar: avtomashina sugʻurtasi, mulk sugʻurtasi, tibbiy sugʻurta, javobgarlik sugʻurtasi
Oʻtgan yil yakunlariga koʻra, korxona aktivlarini 12,3 foizga oshirib, 55,7 mlrd soʻmga, oʻz kapitali esa 2,8 foizga oshib, 21,5 mlrd soʻmga yetdi. Sof foyda 81,1 foizga kamayib, 0,6 mlrd soʻmni, sof mukofot hajmi esa 40 foizga oshib, 57 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Euroasia Insurance
Bosh direktor: Iskandar Abduqahhorov
Asosiy yoʻnalishlar: sayohat sugʻurtasi, avtomobil sugʻurtasi, javobgarlik sugʻurtasi
2023-yilda sugʻurtalovchining aktivlari 0,2 foizga oshib, 202,8 mlrd soʻmni tashkil etdi, oʻz kapitali esa 0,01 foizga kamayib, 92,36 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 80,8 foizga kamayib, 2,9 mlrd soʻm boʻldi. Sof mukofot hajmi 36,5 foizga kamayib, 70,5 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Universal Sugʻurta
Bosh direktor: Zamira Matyoqubova
Asosiy yoʻnalishlar: transport vositalari egalarining fuqarolik javobgarligini majburiy sugʻurta qilish, ish beruvchilarning fuqarolik javobgarligini majburiy sugʻurta qilish, tashuvchilarning fuqarolik javobgarligini majburiy sugʻurta qilish.
Taʼsischilar: Solo Trust (23,9 foiz), Davlat aktivlarini boshqarish agentligi (14,5 foiz), Nueva Agro Finance (9,9 foiz), yuridik shaxs (10,9 foiz), boshqalar (40,8 foiz)
2023-yil yakuni boʻyicha aktivlar 9,3 foizga oʻsib, 83,5 mlrd soʻmni, oʻz kapitali esa atigi 0,2 foizga oʻsib, 37,62 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 195,1 foizga oshib, 1,55 mlrd soʻmni, sof mukofot hajmi esa 68 foizga kamayib, 5 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Semurg Insurance
Bosh direktor: Rahim Qidirov
Asosiy yoʻnalishlar: mulk sugʻurtasi, javobgarlik sugʻurtasi, avtomashina sugʻurtasi
2023-yilda sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 40,9 foizga oshirib, 84,3 mlrd soʻmga yetdi, oʻz kapitali esa 6,9 foizga kamayib, 36,1 mlrd soʻmni tashkil etdi. Yil yakuniga koʻra, sof zarar 6,4 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof mukofotlar hajmi 38,3 foizga oshib, 40,2 mlrd soʻm boʻldi.
Oʻzbekiston sugʻurta kompaniyalari reytingi: hayot sugʻurtasi
Apex Life Insurance
Bosh direktor: Feruz Joʻrayev
Taʼsischi: Apex Insurance (100 foiz)
2023-yilda kompaniya aktivlari 0,8 foizga kamayib, 94,9 mlrd soʻmni tashkil etdi, oʻz kapitali 41,6 foizga oshib, 51,6 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sugʻurtalovchining foydasi sezilarli darajada oʻsgan + 3231,5 foiz, 1,2 mlrd soʻmgacha. Sugʻurta operatsiyalaridan olingan sof mukofotlar 63,3 mlrd soʻmni tashkil etdi, bu oʻtgan yilga nisbatan 37,2 foizga kam.
Alfa Life Insurance
Bosh direktor: Farrux Alimuhamedov
Taʼsischi: Alfa Insurance (100 foiz)
Oʻtgan yil yakuniga koʻra, kompaniya aktivlari 8,2 foizga kamayib, 58,3 mlrd soʻmni, oʻz kapitali esa 0,5 foizga oʻsib, 39,1 mlrd soʻmni tashkil qildi. Sof foyda 89,7 foizga kamayib, 200 mln soʻmni tashkil etdi. Sof mukofotlar hajmi 77,4 foizga kamayib, 38,5 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Agros Hayot
Bosh direktor: Bobur Abirqulov
Taʼsischi: Oʻzagrosugʻurta (100 foiz)
Kompaniya aktivlari 2023-yil yakuni boʻyicha 47,8 mlrd soʻmni tashkil etib, 41,3 foizni yoʻqotdi. Oʻz kapitali 6,9 foizga kamayib, 43,8 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof zarar 23,3 foizga oshib, 3,2 mlrd soʻmga yetdi. Sof mukofotlar hajmi 63,2 foizga kamayib, 59,6 mlrd soʻmni tashkil etdi.
New Life Insurance
Kuzatuv kengashi raisi: Farrux Ahmadjonov
Bosh direktor: Dilbar Alimova
Taʼsischilar: Farrux Axmadjanov – 62 foiz, Gross sugʻurta kompaniyasi – 38 foiz
Oʻtgan yil yakuniga koʻra, sugʻurtalovchi oʻz aktivlarini 27,7 foizga kamaytirib, 53,1 mlrd soʻmga, oʻz kapitalini esa 0,1 foizga, 38,2 mlrd soʻmga kamaytirdi. Sof foydaning kamayishi 94,9 foizni tashkil etib, 200 mln soʻm boʻldi. Sof mukofot 91,8 foizga kamayib, 58,9 mlrd soʻm boʻldi.
Euroasia Life Insurance
Bosh direktor: Ravshanjon Hamidov
Taʼsischi: Euroasia Insurance (100 foiz)
Oʻtgan yili sugʻurtalovchining aktivlari 29,7 foizga kamayib, 54,7 mlrd soʻmni tashkil etdi, oʻz kapitali esa 0,7 foizga oshib, 35,7 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 72,6 foizga kamayib, 0,3 mlrd soʻm. Yil davomida kompaniya 21,2 mlrd soʻm sof mukofot oldi, bu oʻtgan yilga nisbatan 84,1 foizga kam.
Oʻzbekinvest Hayot
Bosh direktor: Nurbek Ibragimov
Taʼsischi: Oʻzbekinvest (100 foiz)
2023-yilda sugʻurtalovchining aktivlari 44,3 foizga, yaʼni 51,2 mlrd soʻmga qisqardi. Oʻz kapitali 0,1 foizga kamayib, 20,7 mlrd soʻmni tashkil etdi. Sof foyda 0,03 mlrd soʻmni (-35,1 foiz) tashkil etdi. Jami sof mukofot 44,8 foizga kamayib, 56 mlrd soʻmni tashkil etdi.
Kafolat Hayot
Boshqaruv raisi: Aziz Ahmedov
Taʼsischi: Kafolat (100 foiz)
Korxonaning aktivlari 11,2 foizga oshib, 53,1 mlrd soʻmga, oʻz kapitali esa 50,2 foizga oshib, 35,2 mlrd soʻmga yetdi. Kompaniyaning sof zarari 26,1 foizga kamayib, 8,8 mlrd soʻmni tashkil etdi. Mukofotlarning sof zararlari esa 86,1 foizni tashkil etib, bu koʻrsatkich 20,4 mlrd soʻmga kamaydi.
Avvalroq Kursiv Uzbekistan Oʻzbekiston banklarining birinchi integral reytingini taqdim etgan edi.
Eslatma: Oʻzbekistondagi sugʻurta kompaniyalari reytingi Kursiv Uzbekistan intellektual mulki hisoblanadi. Materialdan qisman yoki toʻliq foydalanish faqatgina unga giperhavola berilgandagina ruxsat beriladi.