Chevrolet Damas o‘zbekistonliklar eng tanlaydigan ikkinchi avtoulov bo‘lib, u odatda odam va yuk tashishga mo‘ljallanadi. (yanvar – may oylarida 22,4 mingta Damas sotilgan.) Shu bilan birga, u zamonaviy avtomobillarga xos ko‘plab texnik va qulaylik kamchiliklariga ega. Kursiv Uzbekistan nashrining ushbu maqolasida Chevrolet Damas avtomobilining kamchiliklari haqida so‘z boradi.
Chevrolet Damas o‘zi qanday mashina
Chevrolet Damas – O‘zbekistonda 1996-yildan beri ishlab chiqarilayotgan ixcham tijorat modelidir. Uning 0,8 litrli dvigateli 38 ot kuchiga ega. Maksimal tezligi atigi ~100 km/soatni tashkil etadi. Uzunligi 3,845 m, balandligi esa 1,920 m bo‘lgan Damas keskin burilishlarda ham barqaror bo‘lishi ta’minlangan. Uning ayni paytdagi narxi 93 mln so‘mdan boshlanadi.
Damas uch xil ko‘rinishda chiqariladi:
- Yo‘lovchi uchun: 7 kishilik (2+3+2) o‘rindiqlari bor. Ishchilarni yoki kichik guruhlarni tashish uchun qulay.
- Kombi (yarim yo‘lovchi, yarim yuk): 5 kishilik (2+3) o‘rindiqlari va orqa tomonda yuk qo‘yish uchun katta joy bor. Ishchilar bilan birga yuk ham olib yurish mumkin.
- Yuk tashuvchi: Furgon korpusli, 560 kg gacha yuk ko‘tara oladi. Kundalik yetkazib berish va yuk tashish uchun juda mos.
Texnik muammolar
GM Uzbekistan 2013-yilda ishlab chiqarilgan ayrim Damas modellarida rul ustunidagi tishli ulanish bo‘g‘inining yemirilishini aniqlab, ushbu nuqsonni texnik ko‘rikda bepul tuzatish aksiyasini o‘tkazgan.
Damas’ning 0,8 l (38 ot kuchi) dvigateli tufayli maksimal tezligi atigi 100 km/soatdan oshmaydi. Bu kuchli yuk yoki baland tezlikli harakatda quvvatsiz qolishiga olib keladi. Shuningdek, dvigatelning salon ostida joylashuvi ba’zan radiator tizimida muammolar keltirib chiqaradi. Haydovchi bir holatda radiator zax masalasidan qaynatilgan suv issiq suv tanki orqali qovurg‘aga sepilganini qayd etgan.
Dvigatel ostida turishi tufayli yoz yoki qishda salon ichidagi harorat juda yuqori bo‘lib, yo‘lovchilarga noqulaylik tug‘diradi. Bu masala qulaylik kamchiliklaridan biri hisoblanadi. Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, konstruksiyadan shovqinni o‘chirish uchun yetarli izolyatsiya o‘rnatilmagan.
Ergonomika va salondagi qulayliklar
Damas salonida ishlatilgan plastmassa juda arzon va oson chiziqlarni, shuningdek silliq pardozni saqlamaydi. O‘rindiq charm-shoyi qoplamasi ham sifat jihatidan sust bo‘lib, tez eskiradi. Natijada salondagi qulaylik darajasi past.
Oldingi o‘rindiqlar orqaga siljiy olmaydi, bu haydovchi va yonida o‘tiruvchi uchun og‘ir yuk ko‘tarilganida qulayni kamaytiradi. Shuningdek, elektr oynalar yo‘q – barcha oynalar faqat qo‘l bilan ko‘tariladi yoki pasaytiriladi.
Mashinada konditsioner mavjud emas, faqat oddiy isitgich qurilmasi bilan jihozlangan. Dvigatel ostidagi joy tufayli salondagi havoni sovitish (yoki tez isishi) yomon ta’minlanadi, yozda juda issiq, qishda esa ancha sovuq bo‘lishi kuzatiladi. Avvalroq Ijtimoiy tarmoqlarning o‘zbek segmentida noodatiy – konditsionerli Damas tasvirlari tarqalgan edi.
Xavfsizlik va zamonaviy standartlarga mos kelmaslik
Damasning xavfsizlik ta’minoti juda oddiy. Havf yostiqchalari (airbag) umuman o‘rnatilmagan; faqat xavfsizlik kamarlariga tayaniladi. Masalan, bir sharh muallifi «masina eshigini ochganida oyoqlar yalang‘oyoq metalga taqaladi, har qanday avariya umrbod jazo kabi bo‘ladi» deb yozgan. Shuningdek, mashinada hatto oldingi o‘rindiqlar uchun bosim sensori va har tomonlama ABS kabi zamonaviy xavfsizlik tizimlari ham mavjud emas.
Zamonaviy avtomobillarda keng tarqalgan qulayliklar ham Damasda yo‘q yoki eskicha: elektr oyna ko‘tarish, konditsioner, ABS, qo‘ltiq bagaj kabi funksiyalar Damas’da o‘rnatilmagan.
Nima qilgan ma’qul
Damas, haqiqatan ham, yuk yengil yuklarni tashish va shahar uchun mikroavtobus vazifalarini bajaradi. Ammo u 100 kilometrga 10 litrgacha benzin iste’mol qiladi. Avtomobil tanlashda uning texnik xususiyatlari va taqdim eta oladigan qulayliklari bilan tanishgan ma’qul.
Chevrolet Damas O‘zbekiston bozori uchun yangilangan holda taqdim etilishi mumkin. Kompaniya Kursiv Uzbekistan nashriga bergan izohida ishonchliligi va qulayligi bo‘yicha potensial avtomobil modellari o‘rganilayotganini qayd etgan edi.
Eslatib o‘tamiz, Kursiv Uzbekistan nashri Chevrolet Damas tarixi haqida maqola e’lon qilgan edi.
