
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi (ITIM) O‘zbekiston shaharlari va hududlaridagi iqtisodiy faollikni NASA tungi yoritish sun’iy yo‘ldosh ma’lumotlari asosida tahlil qildi (tadqiqot Kursiv Uzbekistan’da mavjud).
Bu metod xalqaro tadqiqotlarda keng qo‘llaniladi. Tungi yoritilganlik ko‘rsatkichlari hududlarning mahalliy rivojlanish darajasini aniqlashga imkon beradi. ITIM mutaxassislari ta’kidlashicha, sun’iy yo‘ldosh ma’lumotlariga ko‘ra, 2020–2024-yillarda O‘zbekistonda jon boshiga to‘g‘ri keladigan YIM 63,5 foizga oshgan (rasmiy statistikaga ko‘ra — 59,4%).
Ma’lumotlarga ko‘ra, mamlakat shaharlari orasida jon boshiga YIM eng yuqori bo‘lgan shahar — Navoiy ($8,3 ming). Undan keyin Toshkent ($7,2 ming) va Zarafshon ($6,8 ming) joy olgan. Samarqand va Qo‘qon shaharlari ham ilk beshlikka kirgan.
Kichik va o‘rta shaharlardan esa Termiz, Urganch, Marg‘ilon, Kattako‘rgon va Chirchiq ko‘rsatkichlarni namoyon etdi.
Shuningdek, Navoiy, Namangan, Farg‘ona va Samarqand viloyatlarida jon boshiga YIM sezilarli darajada oshganini ko‘rsatdi. So‘nggi to‘rt yilda yoritilganlik ko‘rsatkichi 10 dan yuqori bo‘lgan — ya’ni yuqori darajada yoritilgan hududlar soni 21 tadan 26 taga oshgan, kam yoritilgan qishloq tumanlari esa 129 tadan 102 taga kamaygan.
Eslatib o‘tamiz, avvalroq O‘zbekiston yerosti boyliklari 3 trillion dollarga baholangan edi.