Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotiga ko‘ra, O‘zbekistonda o‘rtacha ish haqi 5,9 mln so‘mni tashkil etmoqda. Chevrolet Cobalt avtomobilining birlamchi bozordagi narxi esa 146,5 mln so‘m. Ushbu maqolada oylik maoshni tejash orqali Chevrolet Cobalt xarid qilish uchun qancha vaqt kerak bo‘lishi haqida so‘z yuritiladi.
Oylik maoshni tejashning bir necha yo‘llari bor. Ular sizning shaxsiy ehtiyojlaringiz, kundalik xarajatlaringizga qarab farqlanadi. Jamg‘arishning eng asosiy qoidasi esa qat’iy intizomdir. Ushbu maqola o‘rtacha oylikka nisbatan hisoblangan bo‘lib, qo‘mita taqdim etgan o‘rtacha oylik sizning maoshingizdan farq qilishi mumkin.
Oylikning 10 foiz qismini tejash
598 ming so‘mdan har oy yig‘sangiz, 20 yilga yaqin jamg‘arish kerak. Inflyatsiya tufayli narx oshib, muddat cho‘zilishi ehtimoli katta. Bu minimal tavsiya qilingan tejash miqdori hisoblanadi. Bunday holda budjetni optimallashtirish, keraksiz xarajatlarni kamaytirish maslahat beriladi. Qo‘shimcha daromad manbalari yarating. Pulni bank, valyuta yoki oltinda saqlang.
Maoshni 20 foiz qismini jamg‘arish
Oyiga 1,2 mln so‘mdan 10,2 yil davomida jamg‘arish kerak bo‘ladi. Bu 10 foizga qaraganda ikki baravar tezroq natija beradi. Daromadning kamida 20 foizini tejash katta oilaviy qatnashuv va qat’iyatni talab qiladi. Keyingi 20 foizini alohida tejash uchun ajratish lozim. Ya’ni eng zarur xarajatlar uchun 50 foiz, qolgan ehtiyojlaringiz uchun 30 foiz, tejashga esa 20 foiz budjetdan ajratiladi. Ushbu qoida to‘liq qo‘llanilsa, 20 foiz tejash avtomobilga yetib olish uchun mo‘tadil darajada hisoblanadi.
Oylikning 30 foizini tejash
Oyiga 1,8 mln so‘mdan jamg‘arib, 82 oyda (6,8 yil) avtomobil sotib olish mumkin. Bu variant qiyinroq bo‘lsa-da, amaliy jihatdan qulayroq.
Daromadingiz, zarur xarajatlaringiz (kommunal, oziq-ovqat, davolanish) va boshqa majburiyatlar aniq rejalashtiring. Imkon qadar qiziqishlar (sayohat, yangi gadjetlar) uchun esa alohida budjet belgilang.
Kutilmagan xarajatlar (sog‘liq muammolari, uy jihozlarining buzilishi) uchun favqulodda jamg‘arma yarating. Agar favqulodda ehtiyojlar paydo bo‘lmasa, tejagan pullaringizga qo‘shimcha daromad kiritib borishingiz mumkin.
40 foizini tejash
Oyiga 2,4 mln so‘m, 61 oyda (5,1 yil) Cobalt olish mumkin. Oilaviy kelishuv va qo‘shimcha daromad bu muddatni tezlashtiradi. Oylikning 40 foizini tejash ulkan kuch talab qiladi. Qo‘shimcha bonuslar, sovg‘alar yoki yil oxiridagi rag‘batlarni avtomatik jamg‘armaga yo‘naltiring. Bu vaqti-vaqti bilan hisobni tezroq to‘ldirishga yordam beradi.
O‘zbekiston sharoitida milliy valyuta qadrsizlanishi mumkin. Shuning uchun tejagan pulingizning bir qismini qimmatbaho metallarga yoki ishonchli valyutaga (dollar, yevro) aylantirish ham foydali bo‘lishi mumkin. Bunday qilib, 40 foiz tejab borayotgan paytda ham aktivlaringiz qiymati himoyalangan bo‘ladi.
50 foizini tejash
Oyiga 3 mln so‘mdan jamg‘arilganda, 49 oyda (4,1 yil) avtomobil xarid qilish mumkin. Ammo yarim daromadni tejash ko‘pchilik uchun qiyin bo‘ladi.
Jadval
| Tejash foizi (%) | Oylik tejash (so‘m) | Kerakli oylar | Yillar |
|---|---|---|---|
| 10% | 598 230 | 245 | 20,4 |
| 20% | 1 196 460 | 122 | 10,2 |
| 30% | 1 794 690 | 82 | 6,8 |
| 40% | 2 392 920 | 61 | 5,1 |
| 50% | 2 991 150 | 49 | 4,1 |
Ma’lumotlarga asoslanib aytish mumkinki, Chevrolet Cobaltni hozirgi bozor sharoitida naqd pulga olish uchun minimal 4–5 yil (agar daromadingizning yarmidan ortig‘ini tejashsa) yoki 10–20 yil (agar 10–20% tejash olsa) kerak bo‘ladi. Albatta, bu hisob-kitoblar bugungi narx va daromadga ko‘ra taxminiydir. Kelajakda inflyatsiya yuqorilashi yoki daromad oshishi bu muddatlarni kamaytirishi yoki oshirishi mumkin. Shuning uchun quyidagilar muhim.
- Avvalo moliyaviy maqsadlaringizni aniq belgilang. Haqiqatan ham har oy maoshingizning yuqori foizini tejashga tayyormisiz yoki qo‘shimcha daromad va investitsiya variantlarini ko‘rib chiqishingiz kerakmi, aniqlang.
- Keraksiz xarajatlarni ko‘rib chiqib, budjetni tartibga soling. Bu nafaqat avtomobilga jamg‘arishga, balki kundalik hayotni ta’minlashga ham yordam beradi.
- Bozordagi narxlar o‘zgarishini kuzating. Masalan, UzAuto savdo platformasida Chevrolet Cobalt uchun narx vaqti-vaqti bilan ko‘tarilishi yoki tushishi mumkin. Agar narx pasaysa, tejash maqsadingizga erishish tezroq bo‘ladi.
Avvalroq Kursiv Uzbekistan nashri kelajakda Chevrolet Cobalt o‘rnini qaysi mashina egallashi mumkinligi haqida yozgan edi.
