UzAirports ilk bor Fitch’ning «BB» reytingiga ega bo‘ldi
Xalqaro reyting agentligi Fitch Ratings «Uzbekistan Airports» AJ kompaniyasiga ilk bor uzoq muddatli kredit reytingini berdi. Kompaniya «BB» darajasi, prognozi barqaror sifatida baholandi. Bu haqda agentlik rasmiy sahifasida e’lon qildi.
Fitch ma’lumotiga ko‘ra, UzAirports’ning uzoq muddatli reytingi O‘zbekiston Respublikasining suveren reytingi bilan tenglashtirilgan. Bu kompaniyaning davlatga to‘liq tegishli ekani va strategik ahamiyati bilan izohlanadi.
Uzairports’ning mustaqil kredit profili (SCP) «bb» darajasida baholangan. Bu monopol mavqe, qarzning pastligi va xususiy-davlat sheriklik (PPP) loyihalaridan olinadigan barqaror daromadlarni o‘z ichiga oladi.
Aksiyalarning 75 foizi Iqtisodiyot va moliya vazirligiga, 25 foizi Milliy investitsiya jamg‘armasiga tegishli. Hukumat strategik rejalashtirish, moliyalashtirish va tarif belgilashda hal qiluvchi rol o‘ynaydi.
Kompaniya 2022–2024-yillarda budjetdan 513,5 mlrd so‘m yordam olgan. Daromadlarning asosiy qismi Uzbekistan Airways (13%) va Turkish Airlines (9%) hissasiga to‘g‘ri kelgan.
Fitch qayd etishicha, kompaniya aeroport xizmatlari bozorida monopol mavqega ega, biroq soha yetarli rivojlanmagan. Asosiy investitsiyalar Toshkent aeroportini kengaytirishga yo‘naltirilgan. Buxoro, Namangan va Urganch aeroportlari uchun esa xususiy hamkorlar jalb qilinmoqda.
Prognozlarga ko‘ra, 2029-yilgacha qarzlarning operatsion daromadlarga nisbati 0,1–0,3 oralig‘ida bo‘ladi.
Agentlik daromadlarning asosiy qismi ikki tomonlama tijorat shartnomalariga bog‘liq bo‘lib, qisqa muddatli iqtisodiy o‘zgarishlarga sezgir ekanligini keltirdi. Shuningdek, mahalliy aviakompaniyalar uchun tariflar davlat tomonidan so‘mda belgilanadi, bu esa tijoriy jihatdan optimal bo‘lmagan darajalarga tushib ketish xavfini tug‘diradi.
Fitch agentligi bergan reytinglar
Agentlik iyul oyida O‘zbekiston bank sektori faoliyatini tahlil qilgandi. Dubay va Londondagi ofislar tomonidan e’lon qilingan hisobotda qayd etilishicha, bank tizimining faoliyat muhitida so‘nggi yillarda yuz bergan o‘zgarishlar hukumat tomonidan olib borilayotgan tartibga solish islohotlari, boshqaruv tizimini takomillashtirish va tarkibiy muammolarni hal etishga qaratilgan chora-tadbirlar hisobiga ro‘y bergan.
Shuningdek, iyun oyida agentlik O‘zbekistonning uzoq muddatli xorijiy valyutadagi kredit reytingini «BB-» dan «BB» darajasiga oshirdi. Reyting bo‘yicha prognoz «barqaror» deb baholandi.
Aprel oyida esa Toshkent shahri «Barqaror» prognozi bilan BB-darajasidagi uzoq muddatli kredit reytingini oldi. Bu poytaxtning agentlik bilan hamkorlikni qayta tiklanganidan so‘ng olgan ilk mustaqil xalqaro reytingi bo‘ldi.
