Chevrolet Onix O‘zbekiston avtomobil bozorida ommalashayotgan modellardan biridir. Yanvar-noyabr oylarida bu sedan 29 ming dona sotilgan. Kursiv Uzbekistan nashrining ushbu maqolasida Chevrolet Onix tez eskirmasligi uchun nima qilish kerak degan savolga javob topasiz.
Ushbu maqoladan quyidagilarni bilib olasiz:
- Dvigatel va sovutish tizimi parvarishi;
- Tormozlar, osma va g‘ildiraklarga e’tibor;
- Haydash uslubi: yumshoq tezlanish va xavfsiz tormozlash;
- Ichki salonni quyosh va issiqlikdan himoya qilish;
- Quyosh pardalarini qo‘llash;
- Servis muddatlari va ehtiyot qismlar tanlovi.
Dvigatel va sovutish tizimi parvarishi
O‘zbekistonning iqlimi yil davomida keskin o‘zgarib turadi: yoz juda issiq va quruq, qish esa sovuq bo‘lishi mumkin. Shu sababli Chevrolet Onix dvigateli muntazam va to‘g‘ri parvarishga muhtoj. Eng avvalo, ishlab chiqaruvchi ko‘rsatgan muddatlarda — odatda har 10–15 ming km yo‘l bosilganda yoki har yili — dvigatel moyini almashtirish zarur. Doimo tavsiya etilgan toifadagi sifatli sintetik moydan foydalanish dvigatelning uzoq xizmat qilishini ta’minlaydi.
Sovuq kunlarda dvigatelni ishga tushirgach, uni taxminan bir daqiqa davomida bo‘sh holatda ishlatish tavsiya etiladi. Bu jarayon moy va sovituvchi suyuqlikning silindrlar bo‘ylab teng tarqalishiga yordam beradi. Keyin asta-sekin harakatni boshlash dvigatel detallari ortiqcha zo‘riqishsiz qizishini ta’minlaydi.
Yozning issiq kunlarida sovitishsh tizimining to‘liq ishlashiga alohida e’tibor qarating. Radiator va kengaytirish bakidagi antifriz darajasini muntazam tekshirib turing, zarurat bo‘lsa distillangan suv yoki antifriz bilan to‘ldiring. Yuqori haroratda antifriz bug‘lanishi yoki bosim ortishi sababli sizib chiqishi mumkin. Shu bois tizimni va shlanglarni vaqti-vaqti bilan ko‘zdan kechirish zarur.
Radiator panjalariga yopishadigan chang, tuproq va hasharotlar sovitishni yomonlashtiradi. Shuning uchun radiatordan tashqi qatlamni tozalab turish dvigatelni qizib ketishdan asraydi. Elektr ventilyatorning ishlashiga ham har doim ishonch hosil qiling. Antifrizni 2–5 yilda bir marta to‘liq almashtirish sovitish tizimini yaxshi holatda saqlaydi.
O‘zbekistonning chang ko‘p bo‘lgan hududlarida dvigatel havo filtri odatdagidan tez ifloslanadi. Shuning uchun uni 20–25 ming kmdan keyin emas, balki har 15 ming km atrofida, hatto kerak bo‘lsa undan ham tez-tez yangilab turish tavsiya etiladi. Toza havo filtri dvigatelga kiradigan havoni tozalab, yonish samaradorligini oshiradi va yoqilg‘i sarfini barqaror ushlab turadi.
Tormozlar, osma va g‘ildiraklarga e’tibor
Tormoz padlari va disklariga chang, loy hamda mayda zarralar tez yopishadi. Shu bois ularni vaqti-vaqti bilan tekshirib turish zarur. Tormoz suyuqligi esa yuqori harorat ta’sirida o‘z xossasini yo‘qotishi mumkin, shuning uchun uni har ikki yilda yoki ishlab chiqaruvchi belgilagan muddatda almashtirish maqsadga muvofiq.
Issiq asfalt ustida tormoz yo‘li odatdagidan uzun bo‘lishi mumkin. Shu sababli harakatlanayotganda masofa saqlash va tormoz pedalini keskin emas, balki silliq bosib sekinlashtirish kerak. Qattiq tormozlash padlar va disklarning tez eskirishiga olib keladi, shuningdek, uzatish mexanizmlariga ham ortiqcha yuk beradi. Agar tormoz berganda g‘ichirlash yoki qo‘pol shovqin eshitilsa, bu pad yoki diskni almashtirish vaqti kelganidan darak.
Aralash va notekis yo‘llarda osma tizimiga tushadigan yuk ancha katta bo‘ladi. Amortizatorlar, buloqlar, stabilizatorlar va bo‘g‘imlarda bo‘shash, shovqin yoki moy sizishi kabi belgilar funksiya buzilayotganidan darak beradi. Ayniqsa changli, qumli yoki g‘ovak yo‘llarda yurgandan so‘ng, amortizatorga kuchli zarbalar tushadi va unda mikroyorilish yoki kuchsizlanish paydo bo‘lishi mumkin. Shu sababli bunday yo‘llardan keyin osma tizimini alohida tekshirtirib turish foydali.
G‘ildirakdagi chang, loy va to‘planadigan og‘irlik muvozanat buzilishiga olib kelishi mumkin. Rim ichki qismini tozalab turish, zarur bo‘lsa balans qilish avtomobilning tekis yurishini ta’minlaydi. Shinalar bosimi ham haroratga bog‘liq: yozda havo kengaygani sabab past bosimli yoki qisman shikastlangan shinalar qizib, hatto yorilib ketishi mumkin. Shu bois bosimni muntazam nazorat qilish va shinalarda yoriq, shish yoki kesiklar bor-yo‘qligini tekshirib borish kerak.
Haydash uslubi: yumshoq tezlanish va xavfsiz tormozlash
Agressiv haydash — tez-tez keskin tezlanish, qattiq tormoz berish yoki notekis yo‘llarda yuqori tezlik — nafaqat tormoz tizimiga, balki dvigatel va uzatish agregatlariga ham zarar yetkazadi. Yumshoq haydash, oldindan sekinlashtirish va muloyim tormozlash barcha mexanik qismlarning xizmat muddatini sezilarli uzaytiradi.
Ichki salonni quyosh va issiqlikdan himoya qilish
O‘zbekiston iqlimida yoz oylarida havo harorati juda yuqori bo‘ladi. Bu avtomobil salonidagi plastik, charm va mato qismlarining tez eskirishi, rangining oqarishi va qizib ketishiga olib keladi. Shuning uchun salonni quyosh nurlari va issiqdan himoya qilishga jiddiy e’tibor berish kerak.
Quyosh pardalarini qo‘llash
Old oynaga o‘rnatiladigan aks ettiruvchi parda salon haroratini ancha pasaytiradi. Mashina to‘xtab turganda bunday parda quyosh nurlarining ichkariga kirishini cheklab, rul, panel va o‘rindiqlarning qizib ketishiga yo‘l qo‘ymaydi. Yon oynalarga mo‘ljallangan moslamalar — pigotli pardalar yoki maxsus soyabonlar — ham issiqlikni kamaytirishda foydali.
Charm o‘rindiqlar quyosh nurlarini kuchli yutadi va vaqt o‘tishi bilan yorilib ketishi yoki rangini yo‘qotishi mumkin. Maxsus o‘rindiq qoplamalari, engil rangli mato yoki dyetkorlik qoplamalari charmni UV nurlaridan asraydi va salon haroratini pasaytiradi. Bunday himoya qoplamalari qizigan yuzaga o‘tirganda noqulaylikni ham kamaytiradi.
Asboblar paneli, eshik qoplamalari, rul qismi va boshqa plastik detallarni muntazam artib turish kerak. Chang, kir va yog‘ qatlamlari quyosh nurlarini o‘ziga ko‘proq tortadi va plastikning tez qurishiga sabab bo‘ladi. Toza, parvarishlangan yuzalar issiqlikka chidamli bo‘ladi va eskirish jarayani sekinlashadi.
Infraqizil nurlarni filtrlaydigan sifatli atermal tonirovka salon haroratini sezilarli darajada pasaytiradi. U quyosh nurlarining asosiy energiyasini qaytaradi, natijada ichki qizish kamayadi. Uzoq muddatli parkovka uchun old oynaga aks ettiruvchi qalpoq yoki alyumin plyonkali himoya qoplamasidan foydalanish ham ancha samarali. Bu salonning qizib ketishiga yo‘l qo‘ymaydi va plastik detallarni yorilishdan saqlaydi.
Servis muddatlari va ehtiyot qismlar tanlovi
Chevrolet Onix avtomobilining uzoq muddat xizmat qilishi to‘g‘ri texnik xizmatga bog‘liq. Shu sababli ishlab chiqaruvchi belgilagan servis jadvaliga qat’iy amal qilish kerak. Har bir ko‘rsatilgan masofa bosilganda yoki ma’lum vaqt oralig‘i (odatda har yili) tugaganda avtomobilni texnik ko‘rikdan o‘tkazish — dvigatel, uzatma, tormoz tizimi va barcha asosiy elementlarni yaxshi holatda saqlashning eng muhim sharti.
Texnik xizmat oralig‘ini qisqartirish — ya’ni moyni, havo va salon filtrlarini rasmiy jadvaldan oldinroq almashtirish tavsiya etiladi. Chang ko‘p tushadigan yo‘llarda filtr tez to‘lib qoladi, moy esa ifloslanib, dvigatelning ishlashiga salbiy ta’sir qiladi. Shu sababli mahalliy sharoitga mos ravishda qo‘shimcha tekshiruvlar kiritish avtomobilni himoya qiladi.
Texnik xizmatda ishlatiladigan ehtiyot qismlar avtomobilning ish faoliyatiga bevosita ta’sir qiladi. Shuning uchun doimo zavod tomonidan tasdiqlangan original (OEM) yoki sifat jihatidan unga teng analoglarni tanlash maqsadga muvofiq. Arzon, noaniq ishlab chiqaruvchilarning qismlari qisqa muddat xizmat qiladi va ba’zan boshqa mexanizmlarga zarar yetkazishi mumkin.
Ayniqsa havo filtri, moy filtri kabi o‘tkazuvchi elementlar uchun faqat original yoki yuqori sifatli mahsulotlardan foydalanish tavsiya qilinadi. Bunday qismlar dvigatelni toza havoda ishlashini ta’minlaydi, yonilg‘i sarfini barqaror ushlab turadi va umumiy mexanik tizimlarning xizmat muddatini uzaytiradi.
To‘g‘ri tanlangan ehtiyot qismlar va to‘liq bajargan texnik xizmat Chevrolet Onix’ning ishonchliligi, xavfsizligi va uzoq yil davomida muammosiz ishlashini kafolatlaydi.
Avvalroq Kursiv Uzbekistan nashri Chevrolet Onix avtomobilining xavfsizlik ko‘rsatkichlari haqida yozgan edi.
