23-dekabr sanasi fan-texnika, tibbiyot va adabiyot olamida muhim voqealar bilan tarixda qolgan. Bugun dunyo yuzini ko‘rgan buyuk kashfiyotlardan tortib, o‘zbek adabiyoti namoyandasining tavalludigacha. Kursiv Uzbekistan kunning eng muhim voqealarini taqdim etadi.
1790-yili Fransiyada misrologiya fanining asoschisi Jan-Fransua Shampolyon dunyoga keldi. U qadimgi Misr yozuvlarini o‘qish usulini ishlab chiqqan va mashhur Rozetta toshidagi yozuvlarni shifrlagan olim sifatida tanilgan. Shampolyonning izlanishlari tufayli insoniyat qadimgi Misr sivilizatsiyasi sirlaridan voqif bo‘lgan va bu tarix fanida yangi davrni boshlab bergan.
1900-yili kanadalik ixtirochi Rejinald Fessenden dunyoda birinchi marta ovozli radio signalini uzatishga muvaffaq bo‘ldi. Ungacha radio orqali asosan Morze alifbosi signallari uzatilar edi, Fessenden esa inson ovozini simsiz aloqa orqali yetkazib berdi. Ushbu tajriba radioeshittirishlar sohasida inqilob yasadi va kelajakdagi ommaviy axborot vositalari rivojiga zamin yaratdi.
1920-yili Farg‘onada O‘zbekiston xalq yozuvchisi Asqad Muxtor tavallud topdi. U o‘zining «Chinor», «Tug‘ilish» kabi romanlari hamda chuqur falsafiy she’rlari bilan milliy adabiyot xazinasiga ulkan hissa qo‘shgan ijodkor hisoblanadi. Yozuvchi uzoq yillar davomida yosh ijodkorlarga ustozlik qilgan va o‘zbek adabiy tilining rivojlanishida muhim rol o‘ynagan.
1947-yilda AQShdagi Bell Laboratories laboratoriyasida fizik olimlar Jon Bardin, Uolter Bratteyn va Uilyam Shokli tomonidan birinchi bipolyar tranzistor namoyish etildi. Ushbu ixtiro elektronika tarixidagi eng muhim burilish nuqtalaridan biri bo‘lib, katta hajmli lampalardan voz kechishga va ixcham kompyuterlar hamda zamonaviy gadjetlar yaratilishiga yo‘l ochdi.
1950-yili Ispaniyada mashhur futbol murabbiyi Visente del Boske dunyoga keldi. U Ispaniya terma jamoasini 2010-yilgi Jahon chempionati va 2012-yilgi Yevropa chempionatida g‘oliblikka yetaklagan yagona murabbiy hisoblanadi. Del Boske o‘zining bosiqligi va kuchli taktik bilimlari bilan futbol tarixida eng muvaffaqiyatli mutaxassislardan biri sifatida e’tirof etilgan.
1954-yili amerikalik jarrohlar Jozef Myurrey va Xartuell Xarrison tomonidan dunyoda birinchi marta muvaffaqiyatli buyrak ko‘chirib o‘tkazish operatsiyasi amalga oshirildi. Operatsiya egizak aka-ukalar o‘rtasida o‘tkazilgan bo‘lib, bu transplantologiya sohasida ulkan yutuq hisoblanadi. Keyinchalik Jozef Myurrey ushbu ilmiy jasorati uchun Nobel mukofotiga sazovor bo‘lgan.
1972-yili And tog‘larida aviahalokatga uchragan samolyotning tirik qolgan 16 nafar yo‘lovchisi qutqarildi. Ular 73 kun davomida qattiq sovuq va ochlik sharoitida yashash uchun kurashib, halok bo‘lganlarning go‘shti bilan oziqlanishga majbur bo‘lishgan edi. Bu voqea inson irodasining naqadar kuchli ekanligini ko‘rsatuvchi, tarixda «And mo‘jizasi» nomi bilan qolgan eng ta’sirli omon qolish hikoyalaridan biridir.
2013-yili dunyoga mashhur konstruktor, afsonaviy AK-47 avtomati yaratuvchisi Mixail Kalashnikov 94 yoshida vafot etdi. Uning ixtirosi soddaligi va ishonchliligi bilan dunyodagi eng keng tarqalgan o‘qotar qurolga aylangan. Kalashnikov o‘z faoliyati davomida ikki marta Sotsialistik Mehnat Qahramoni va Rossiya Qahramoni unvonlari bilan taqdirlangan.
Avvalroq Kursiv Uzbekistan 21-dekabr sanasida sodir bo‘lgan muhim hodisalar haqida xabar bergan edi.
