Rossiya yogʻochining Oʻzbekistonga eksporti Qozogʻistonning mavqei tufayli toʻxtab qoldi
Shimoliy-G‘arbiy Federal okrugidagi yog‘ochni qayta ishlash korxonalari G‘arb sanksiyalari tufayli Qozog‘iston Respublikasi orqali uchinchi mamlakatlarga mahsulotni olib o‘ta olmaydi. Tovarlar Markaziy Osiyoning boshqa davlatlari – O‘zbekiston Respublikasi, Qirg‘iziston va Tojikistonga yetib bora olmaydi, deb yozadi «Vedomosti».
Qozog‘iston o‘tgan oy boshida Rossiya panelli materiallarining tranzitiga taqiq joriy qilgan edi.
Rossiya Federatsiyasi Mebel va yog‘ochni qayta ishlash sanoati korxonalari uyushmasi ma’lumotlariga ko’ra, ilgari ushbu mahsulotning 40 foizi Qozog’iston Respublikasiga etkazib berilgan. Hozir zavodlar rentabellikdan to‘xtab qolish arafasida. AMDPR zavodlar shu oy oxirigacha yopilishi mumkinligiga ishonadi. Mavjud vaziyat Qozog‘iston rahbari Qosim-Jomart Tokayev davlat Rossiya Federatsiyasiga qarshi sanksiyalarga muvofiq harakat qilishini aytganidan keyin yuzaga kelgan.
Nashrning fikricha, Shimoli-g‘arbiy federal okrugi hozirgi sharoitda eng ko‘p zarba berishi mumkin. Ilgari kompaniyalar o‘z mahsulotlarining asosiy qismini Yevropa davlatlariga eksport qilgan bo‘lsa, cheklovlar joriy etilgandan so‘ng zavodlar Markaziy Osiyo davlatlarini nishonga olishga majbur bo‘ldi.
«Sveza» kompaniyalar guruhining bo‘lim boshlig‘i Dmitriy Leontyevning so‘zlariga ko‘ra, bugungi kunda kompaniya 69 vagon mahsulotni tashish uchun o‘n uchta hujjatlar to‘plamining tasdiqlanishini kutmoqda. Cherepovets fanera va mebel zavodi esa bir oydan beri to‘rt dona doska materiallarini jo‘nata olmayapti. Plate World kompaniyasining rivojlanish bo’limi boshlig’i Aleksandr Gibejning aytishicha, vaziyat o’ta og’ir darajaga yaqin.
«Bizda 2022-yildan beri barcha tashqi bozorlardan faqat Markaziy Osiyo qolgan. Ammo sentyabr oyida Qozog‘iston temir yo‘l orqali tranzit tashishga cheklovlar kiritgach, biz O‘zbekiston va undan tashqaridagi xaridorlarga mahsulot jo‘nata olmaymiz», — dedi u.
Mutaxassislarning fikriga ko’ra, zavodlar o’zlarini ichki bozorga yo’naltirishlari yoki boshqa davlatlar orqali savdo nuqtalarini topishlari kerak bo’ladi. Biroq, Finam muallifi Dmitriy Markovga ko‘ra, Rossiya bozoridagi cheklovlar tufayli kompaniyalar hali ham Markaziy Osiyoga kirish yo‘llarini izlaydi. Shu bilan birga, u dengiz orqali mahsulot eksport qilinishini istisno etmaydi, lekin bu transport xarajatlarining 10-15 foizga oshishiga olib keladi, deb hisoblaydi.
Infoline Analytics bosh direktori Mixail Burmistrovning aytishicha, yaqin kelajakda boshqa mamlakatlarga yo’naltirish mumkin emas va kompaniyalar Qozog’iston Respublikasi orqali tovarlarni yangi yo’llar bilan eksport qilishni davom ettirishlari kerak.
Eslatib o‘tamiz, o‘tgan hafta Qozog‘iston G‘arbning Rossiyaga qarshi sanksiyalari tufayli 106 turdagi tovar eksportini taqiqlagani ma’lum bo‘lgan edi. Ro‘yxatda dronlar uchun ehtiyot qismlar, maxsus elektronika, chiplar va boshqa ikki maqsadli tovarlar o‘rin olgan
