Oʻzbekistonda birinchi yarim yillikda uran qazib olish 12,5 foizga oshdi

Oʻzbekistondagi yagona uran qazib oluvchi «Navoiyuran» davlat korxonasi 2024-yilning birinchi yarmida ishlab chiqarishni 12,5 foizga oshirdi. Bu haqda kompaniya hisobotida ma’lum qilindi.

Davlat korxonasi bu vaqt ichida qancha tonna uran qazib olinganini oshkor etmadi, lekin tashkilot ishlab chiqarishning umumiy hajmini pul koʻrinishida e’lon qildi. Yanvar – iyun oylarida bu koʻrsatkich 4,9 trillion soʻmni tashkil etdi, bu 2023-yilning shu davriga nisbatan 12,3 foizga koʻpdir.

Kompaniyaning sof foydasi 55 foizga oshib, 1,9 trillion soʻmni tashkil etdi. Shu vaqt ichida $48,5 millionlik investitsiyalar oʻzlashtirildi.

Hozirgi kunda Oʻzbekiston oʻz uranidan foydalanmaydi, lekin faqatgina radioaktiv metallni eksport qilish orqali daromad qiladi. Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki pul-kredit siyosati sharhida joriy yilda uran narxi mamlakat eksportini qoʻllab-quvvatlashi kerakligini ta’kidladi. Markaziy bankning fikricha, bu ssenariy yadro energetikasining ortib borayotgan roli bilan bogʻliq.

Dunyodagi eng yirik uran ishlab chiqaruvchilardan biri Qozogʻiston yaqinda togʻ-kon sanoati uchun soliqni oshirganini e’lon qildi. 2025-yilda 9 foiz va 2024-yilda 6 foizga nisbatan hajmga qarab 4 foizdan 18 foizgacha boʻladi. Bunday oʻzgarishlar jahon bozoriga ta’sir qilib, narxlarning oshishiga sabab boʻldi.

Oʻzbekiston Respublikasi ham atom energetikasini rivojlantirishga harakat qilmoqda. Prezident Shavkat Mirziyoyev kichik atom elektr stansiyasini qurish loyihasini «hayotiy muhim», deb atadi.

«Uranning katta zaxiralariga ega boʻlib, uni boshqa davlatlarga eksport qilayotgan boʻlsak, mamlakat taraqqiyotining yangi bosqichiga qadam qoʻyish istiqbollari haqida fikr yuritadigan boʻlsak, ushbu loyiha biz uchun juda muhim», deydi davlat rahbari.

Avvalroq «Kursiv» Oʻzbekiston 2030-yilgacha uran qazib olishni 7,1 ming tonnaga koʻpaytirishi haqida yozgan edi.