Toshkentga gastronomik ko‘chalar nima uchun kerak – shaharshunosning fikri
Mart oyida Toshkent hokimligi gastronomik ko‘chalarni ishga tushirish uchun qaysi ko‘chalar tanlanganini ma’lum qildi. Bular Shevchenko va Sultonali Mashhadiy ko‘chalari. Poytaxtning har bir tumanida bunday «gastronomik ko‘chalari»ni ishga tushirish rejalashtirilgan.
Tashabbusga aynan nima kiritilayotgani hali aniq emas. Shu bois Toshkentga qanchalik mos kelishini aytish qiyin. Bu yerda ko‘plab yechimlarni topish mumkin. Eng foydasizlaridan – asfaltni yangilash, plitkalarni qayta yotqizish va «bu gastronomik ko‘cha» belgisini o‘rnatish. Yanada murakkab va foydali obodonlashtirish loyihalarigacha, bu ko‘chani zamonaviy andozalarga moslashtirilsa, tadbirkorlik uchun alohida iqtisodiy rejim joriy etilishi kerak.
Agar biz oxirgi variant haqida gapiradigan bo’lsak, unda bunday tashabbuslarni faqat mamnuniyat bilan qabul qilish mumkin, chunki bu loyiha shahar makonini insoniy tarzda o‘zgartiradi. Gastronomik ko‘chani yaratish orqali biz ko‘chalar bo’ylab faqat mashinada harakatlanish uchun kerak degan fikrdan uzoqlashamiz va ko‘chalarni ixtisoslashgan gastronomik funksiyaga ega bo‘lgan jamoat maydoni sifatida ko‘rishni boshlaymiz.
Va bu funksiya allaqachon piyodaga avtomobildan ustunlik beradigan dizayn yondashuvini talab qiladi. Agar ushbu yondashuv tashabbusda belgilangan bo‘lsa, Toshkent odamlar uchun xavfsiz bo‘lgan bir nechta sifatli ko‘chalarga ega bo‘ladi. Bu sayyohlar oqimini oshirish va yangi restoranlarni ochishda muvaffaqiyatsizlikka uchragan taqdirda ham shahar uchun foyda bo‘ladi.
Taras Shevchenko, Sultonali Mashxadi va, masalan, Mirobod ko‘chalari hozirda»gastronomik» deb hisoblanadi. Asosiy komponent – kafelar, restoranlar va ularga tashrif buyuruvchilar – allaqachon bu erda. Ularni yangi bo‘sh joyga jalb qilish shart emas. Piyodalar uchun qulay shahar maydonini taklif qilish va u orqali avtobus yo’nalishlarini ishga tushirish kifoya. Shunda biznes uchun ijobiy o‘zgarishlarni kuzatish mumkin bo‘ladi. Masalan, yoshlar va yo‘l-yo‘lakay otgan insonlar tufayli daromad oshadi.
Janubiy Koreya va Yaponiyada e’tibor berishga arziydigan «gastronomik xiyobonlar» misollari mavjud. Masalan, Tokiodagi Shinjuku Golden Gai hududida. Oshxonalari ochiq, to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘chada ovqatlanish imkoniyati bo‘lgan ko‘plab kafelar, barlar va restoranlarga ega bo‘laklar formati bo‘yicha O‘zbekiston mahallalariga o‘xshash – tor ko‘chalari va asosan piyodalar ko‘p bo‘lgan hududlarda paydo bo‘ladi. Bundan tashqari, bunday joylar asosan sayyohlar uchun emas, balki oddiy fuqarolar uchun mo’ljallangan. Ammo maxsus gastronomik format va o’rnatilgan madaniy imidj tufayli ular sayyohlarni ham jalb qiladi.
